Перевод: со всех языков на английский

с английского на все языки

concordiae N F

  • 1 concordia

        concordia ae, f    [concors], an agreeing together, union, harmony, concord: concordiā parvae res crescunt, S.: civium: equites concordiā coniunctissimi: (consiliis) copulare concordiam, L.: reconciliatio concordiae: interpres concordiae, L.: nuptiae plenae concordiae: cum Pirithoo, felix concordia, Theseus, a beautiful friendship, O.: discors concordia fetibus apta est, likeness in difference, O.: rerum discors, H.: rerum agendarum.— Person., the goddess of Concord, C., L., Iu.
    * * *
    concurrence/mutual agreement/harmony/peace; rapport/amity/concord/union; friend

    Latin-English dictionary > concordia

  • 2 arbiter

        arbiter trī, m    [ad + BA-, VA-], a spectator, beholder, hearer, eye-witness, witness: cedo quemvis arbitrum, T.: ab arbitris remoto loco: arbitris procul amotis, S.: arbitros eicit, L.—Poet.: locus maris arbiter, i. e. commanding, H.—In law, he who hears and decides a cause, an umpire, judge, arbiter: Me cepere arbitrum, T.: quis in hanc rem fuit arbiter?—A judge, arbitrator, umpire: inter Academiam et Zenonem: pugnae, H.: concordiae civium, mediator, L. — A governor, lord, ruler, master: armorum (Mars), O.: bibendi, H.: Hadriae, ruler, H.: elegantiae, Ta.
    * * *
    eye-witness, on-looker; umpire, judge, arbiter; overseer, lord; executor

    Latin-English dictionary > arbiter

  • 3 cella

        cella ae, f    [2 CAL-], a place of concealment, store-room, cell, granary: penaria: Falernae, V.: avitae, H.—Hence, aliquid in cellam dare, to furnish household stores: cellae nomine, as household supplies.—A chamber, closet, cabinet, hut, cot: me in cellam concludam, T.: servorum in cellis lecti: angustis eiecta cadavera cellis, mean abodes, H.— Plur, the cells (of bees), V. — A sanctuary (of a temple), shrine (where the image stood): Concordiae.— An oil-press: Venafri, H.
    * * *
    storeroom, (wine) cellar, larder; temple chamber, sanctuary; room, garret; pen; cell; monastery

    Latin-English dictionary > cella

  • 4 gradus

        gradus ūs, m    [GRAD-], a step, pace, gait, walk: gradum facere: Suspenso gradu ire, T.: quieto et placido gradu sequi, Ph.: citato gradu, L.: concito gradu, Ph.: pleno gradu, at a quick step, S.: presso gradu, at a moderate pace, L.: gradum celerare, hasten, V.: conripere, H.: addere, L.: sistere, V.: sustinere, O.: revocare, V.: referre, O.: ferre per agmen gradūs, charge, O.— A station, position, ground: stabili gradu impetum excipere, L.: In gradu stetimus, O.: hostes gradu demoti, L.— Plur, steps, rounds, stairs: in gradibus Concordiae stare: templi: cui (templo) gradibus surgebant limina, V.: si gradibus trepidatur ab imis, Iu.—Fig., a step, stage, degree, grade: ex aedilitate gradum ad censuram fecit, L.: hunc gradum mei reditūs esse, quod, etc., towards my return: primos gradūs vicina fecit (of love), O.: gradu post me sedet uno, H.— An approach, advance, progress, march: Quem mortis timuit gradum? form, H.: imperi: spondeus habet non expertem dignitatis gradum, march.—A step, degree, grade, stage, rank, interval: civis hoc gradu: senatorius: gradu amplissimo dignissimus: omnes sonorum, notes: totidem gradūs distamus ab illo, O.: per omnīs honorum gradūs: altior dignitatis: ascendens gradibus magistratuum: sonorum gradūs, intervals: peccatorum gradūs: cognominis, distinction, O.: Per gradūs (i. e. gradatim), O.: Hi plerumque gradūs, stages (of ruin), Iu.— Self-possession: de gradu deici, be disconcerted.—A position, relation: gradu depulsus, overthrown, N.: gradum filii apud te habere, L.
    * * *
    step; position

    Latin-English dictionary > gradus

  • 5 reconciliātiō

        reconciliātiō ōnis, f    [reconcilio], a re-establishing, reinstatement, restoration, renewal: concordiae: gratiae, reconciliation: reconciliatione gratiarum.— A reconciling, reconciliation (sc. gratiae): illius: nihil opus esse reconciliatione, L.
    * * *
    renewal, re-establishment, reconciliation; restoration; reuniting

    Latin-English dictionary > reconciliātiō

  • 6 stō

        stō stetī (steterunt for stetērunt, V., O., Pr.), status, āre    [STA-], to stand, stand still, remain standing, be upright, be erect: cum virgo staret et Caecilia sederet: quid stas, lapis? T.: ad undam, V.: procul hinc, T.: propter in occulto: qui proximi steterant, Cs.: propius, H.: in gradibus concordiae: stans pede in uno, H.: signa ad impluvium, ante valvas Iunonis: Stabat acuta silex, V.: columna, H.: aeneus ut stes, in a bronze statue, H.: Gn. Quid agitur? Pa. Statur, T.— To stand firm, remain in place, be immovable, last, remain, continue, abide: cui nec arae patriae domi stant, Enn. ap. C.: nec domus ulla nec urbs stare poterit: stantibus Hierosolymis: classem in portu stare, is moored, L.: stant litore puppes, V.: hasta, Quae radice novā, non ferro stabat adacto, stuck fast, O.: stare nobis videtur, at iis qui in navi sunt moveri haec villa, to be motionless: Stantibus aquis, when the sea is at rest, O.: stantes oculi (of owls), staring, O.: stant lumina flammā, are fixed orbs of fire, V.— To remain, tarry, linger, delay, wait: in illo nidore: aut stantem comprendere, aut fugientem consequi, while he lingered: Sto exspectans, si quid mihi inperent, I wait, T.— To stand in battle, fight, hold one's ground, stand firm: ut ignavus miles fugiat... cum ei, qui steterit, etc.: hostis non stetit solum, sed Romanum pepulit, L.: comminus, Cs.: Inque gradu stetimus, certi non cedere, O.—Of a battle, to stand, continue: i<*>i aliquamdiu atrox pugna stetit, L.: ita anceps dicitur certamen stetisse, to have been indecisive, L.— Of buildings or cities, to stand complete, be built, be finished: intra annum nova urbs stetit, L.: Moenia iam stabant, O.: stet Capitolium Fulgens, H.— To stand out, stand upright, stand on end, bristle up, stiffen, be rigid: steterunt comae, V.: in vertice cristae, O.: stat glacies iners, H.: Vides ut altā stet nive candidum Soracte, i. e. stands out, H.: pulvere caelum Stare vident, i. e. like a mass of dust, V.—Fig., to stand, be erect, be undisturbed: mentes, rectae quae stare solebant: utinam res p. stetisset.—Impers., with per and acc. of person, to depend on, be chargeable to, lie at the door of, be due to, be the fault of: ut per me stetisse credat, Quo minus haec fierent nuptiae, that it was my doing, T.: ubi cognovit per Afranium stare, quo minus proelio dimicaretur, Cs.: nec, quo minus perpetua cum eis amicitia esset, per populum R. stetisse, L.: quoniam per eum non stetisset, quin praestaretur (fides), it was not his fault, L.: ne praestaremus per vos stetit, qui, etc., L.—Ellipt.: Id faciam, per me stetisse ut credat (sc. quo minus haec fierent nuptiae), T.: per quos si non stetisset, non Dolabella parentasset, etc., but for whose opposition.—To stand firm, be unshaken, endure, persist, abide, remain, continue: res p. staret: qui illam (rem p.) cadere posse stante me non putarant: regnum puero stetit, L.: Dum stetimus, O.: Stas animo, H.: Gabinium sine provinciā stare non posse, subsist: cum in senatu pulcherrime staremus, held our ground: si in fide non stetit: si in eo non stat: in sententiā, L.: suis stare iudiciis, to stand by: si qui eorum decreto non stetit, Cs.: stare condicionibus: qui his rebus iudicatis standum putet: famā rerum standum est, L.— To be fixed, be determined: Pa. vide quid agas. Ph. Stat sententia, I am resolved, T.: Hannibal, postquam ipsa sententia stetit, pergere ire, L.: neque adhuc stabat, quo, etc., was it decided: mihi stat alere morbum, N.: Stat casūs renovare omnīs, V.— To rest, depend, be upheld, lie: disciplinā stetit Romana res, L.: spes Danaum Palladis auxiliis stetit, V.: famā bella stare, Cu.: Omnis in Ascanio stat cura parentis, V.—Of plays and actors, to stand, be approved, please, take, succeed: partim vix steti, T.: Securus, cadat an stet fabula, H.— To take part, take sides, stand: contra civium perditorum dementiam a bonorum causā: a mendacio contra verum: cum Hannibale, L.: pro meā patriā, L.: vobiscum adversus barbaros, N.: pro signis, O.: pro meliore causā, Cu.: Iuppiter hac stat, stands at your side, stands by you, V.: unde ius stabat, ei (populo) victoriam dedit, on whose side, L.; cf. in Darei partibus, Cu.—Of price, with abl. of price, to stand in, come to, cost: haud scio an magno detrimento certamen staturum fuerit, L.: Polybius scribit, centum talentis eam rem Achaeis stetisse, cost the Achaeans, L.: sit argumento tibi gratis stare navem: magno stat magna potentia nobis, O.
    * * *
    stare, steti, status V
    stand, stand still, stand firm; remain, rest

    Latin-English dictionary > stō

  • 7 ad

    ad, prep. with acc. (from the fourth century after Christ written also at; Etrusc. suf. -a; Osc. az; Umbr. and Old Lat. ar, as [p. 27] in Eug. Tab., in S. C. de Bacch., as arveho for adveho; arfuerunt, arfuisse, for adfuerunt, etc.; arbiter for adbiter; so, ar me advenias, Plant. Truc. 2, 2, 17; cf. Prisc. 559 P.; Vel. Long. 2232 P.; Fabretti, Glos. Ital. col. 5) [cf. Sanscr. adhi; Goth. and Eng. at; Celt. pref. ar, as armor, i.e. ad mare; Rom. a].
    I.
    As antith. to ab (as in to ex), in a progressive order of relation, ad denotes, first, the direction toward an object; then the reaching of or attaining to it; and finally, the being at or near it.
    A.
    In space.
    1.
    Direction toward, to, toward, and first,
    a.
    Horizontally:

    fugere ad puppim colles campique videntur,

    the hills and fields appear to fly toward the ship, Lucr. 4, 390: meridie umbrae cadunt ad septentrionem, ortu vero ad occasum, to or toward the north and west, Plin. 2, 13, and so often of the geog. position of a place in reference to the points of compass, with the verbs jacere, vergere, spectare, etc.:

    Asia jacet ad meridiem et austrum, Europa ad septentriones et aquiionem,

    Varr. L. L. 5, § 31 Mull.;

    and in Plin. very freq.: Creta ad austrum... ad septentrionem versa, 4, 20: ad Atticam vergente, 4, 21 al.—Also trop.: animus alius ad alia vitia propensior,

    Cic. Tusc. 4, 37, 81.—
    b.
    In a direction upwards (esp. in the poets, very freq.): manusque sursum ad caelum sustulit, Naev. ap. Non. 116, 30 (B. Pun. p. 13, ed. Vahl.): manus ad caeli templa tendebam lacrimans, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 50 ed. Vahl.); cf.:

    duplices tendens ad sidera palmas,

    Verg. A. 1, 93: molem ex profundo saxeam ad caelum vomit, Att. ap. Prisc. 1325 P.: clamor ad caelum volvendus, Enn. ap. Varr. L. L. 7, § 104 Mull. (Ann. v. 520 ed. Vahl.) (cf. with this: tollitur in caelum clamor, Enn. ap. Macr. S. 6, 1, or Ann. v. 422):

    ad caelumque ferat flammai fulgura rursum, of Aetna,

    Lucr. 1, 725; cf. id. 2, 191; 2, 325: sidera sola micant;

    ad quae sua bracchia tendens, etc.,

    Ov. M. 7, 188:

    altitudo pertingit ad caelum,

    Vulg. Dan. 4, 17.—
    c.
    Also in the direction downwards (for the usu. in):

    tardiore semper ad terras omnium quae geruntur in caelo effectu cadente quam visu,

    Plin. 2, 97, 99, § 216.
    2.
    The point or goal at which any thing arrives.
    a.
    Without reference to the space traversed in passing, to, toward (the most common use of this prep.): cum stupro redire ad suos popularis, Naev. ap. Fest. p. 317 Mull. (B. Pun. p. 14 ed. Vahl.):

    ut ex tam alto dignitatis gradu ad superos videatur potius quam ad inferos pervenisse,

    Cic. Lael. 3, 12: ad terras decidat aether, Lucan. 2, 58. —Hence,
    (α).
    With verbs which designate going, coming, moving, bearing, bringing near, adapting, taking, receiving, calling, exciting, admonishing, etc., when the verb is compounded with ad the prep. is not always repeated, but the constr. with the dat. or acc. employed; cf. Rudd. II. pp. 154, 175 n. (In the ante-class. per., and even in Cic., ad is generally repeated with most verbs, as, ad eos accedit, Cic. Sex. Rosc. 8:

    ad Sullam adire,

    id. ib. 25:

    ad se adferre,

    id. Verr. 4, 50:

    reticulum ad naris sibi admovebat,

    id. ib. 5, 27:

    ad laborem adhortantur,

    id. de Sen. 14:

    T. Vectium ad se arcessit,

    id. Verr. 5, 114; but the poets of the Aug. per., and the historians, esp. Tac., prefer the dative; also, when the compound verb contains merely the idea of approach, the constr. with ad and the acc. is employed; but when it designates increase, that with the dat. is more usual: accedit ad urbem, he approaches the city; but, accedit provinciae, it is added to the province.)—
    (β).
    Ad me, te, se, for domum meam, tuam, suam (in Plaut. and Ter. very freq.):

    oratus sum venire ad te huc,

    Plaut. Mil. 5, 1, 12: spectatores plaudite atque ite ad vos comissatum, id. Stich. fin.:

    eamus ad me,

    Ter. Eun. 3, 5, 64:

    ancillas traduce huc ad vos,

    id. Heaut. 4, 4, 22:

    transeundumst tibi ad Menedemum,

    id. 4, 4, 17: intro nos vocat ad sese, tenet intus apud se, Lucil. ap. Charis. p. 86 P.:

    te oro, ut ad me Vibonem statim venias,

    Cic. Att. 3, 3; 16, 10 al.—
    (γ).
    Ad, with the name of a deity in the gen., is elliptical for ad templum or aedem (cf.:

    Thespiadas, quae ad aedem Felicitatis sunt,

    Cic. Verr. 4, 4; id. Phil. 2, 35:

    in aedem Veneris,

    Plaut. Poen. 1, 2, 120;

    in aedem Concordiae,

    Cic. Cat. 3, 9, 21;

    2, 6, 12): ad Dianae,

    to the temple of, Ter. Ad. 4, 2, 43:

    ad Opis,

    Cic. Att. 8, 1, 14:

    ad Castoris,

    id. Quint. 17:

    ad Juturnae,

    id. Clu. 101:

    ad Vestae,

    Hor. S. 1, 9, 35 al.: cf. Rudd. II. p. 41, n. 4, and p. 334.—
    (δ).
    With verbs which denote a giving, sending, informing, submitting, etc., it is used for the simple dat. (Rudd. II. p. 175): litteras dare ad aliquem, to send or write one a letter; and: litteras dare alicui, to give a letter to one; hence Cic. never says, like Caesar and Sall., alicui scribere, which strictly means, to write for one (as a receipt, etc.), but always mittere, scribere, perscribere ad aliquem:

    postea ad pistores dabo,

    Plaut. As. 3, 3, 119:

    praecipe quae ad patrem vis nuntiari,

    id. Capt. 2, 2, 109:

    in servitutem pauperem ad divitem dare,

    Ter. Ph. 4, 3, 48:

    nam ad me Publ. Valerius scripsit,

    Cic. Fam. 14, 2 med.:

    de meis rebus ad Lollium perscripsi,

    id. ib. 5, 3:

    velim domum ad te scribas, ut mihi tui libri pateant,

    id. Att. 4, 14; cf. id. ib. 4, 16:

    ad primam (sc. epistulam) tibi hoc scribo,

    in answer to your first, id. ib. 3, 15, 2:

    ad Q. Fulvium Cons. Hirpini et Lucani dediderunt sese,

    Liv. 27, 15, 1; cf. id. 28, 22, 5.—Hence the phrase: mittere or scribere librum ad aliquem, to dedicate a book to one (Greek, prosphônein):

    has res ad te scriptas, Luci, misimus, Aeli,

    Lucil. Sat. 1, ap. Auct. Her. 4, 12:

    quae institueram, ad te mittam,

    Cic. Q. Fr. 3, 5: ego interea admonitu tuo perfeci sane argutulos libros ad Varronem;

    and soon after: mihi explices velim, maneasne in sententia, ut mittam ad eum quae scripsi,

    Cic. Att. 13, 18; cf. ib. 16; Plin. 1, 19.—So in titles of books: M. Tullii Ciceronis ad Marcum Brutum Orator; M. T. Cic. ad Q. Fratrem Dialogi tres de Oratore, etc.—In the titles of odes and epigrams ad aliquem signifies to, addressed to.
    (ε).
    With names of towns after verbs of motion, ad is used in answer to the question Whither? instead of the simple acc.; but commonly with this difference, that ad denotes to the vicinity of, the neighborhood of:

    miles ad Capuam profectus sum, quintoque anno post ad Tarentum,

    Cic. de Sen. 4, 10; id. Fam. 3, 81:

    ad Veios,

    Liv. 5, 19; 14, 18; cf. Caes. B. G. 1, 7; id. B. C. 3, 40 al.—Ad is regularly used when the proper name has an appellative in apposition to it:

    ad Cirtam oppidum iter constituunt,

    Sall. J. 81, 2; so Curt. 3, 1, 22; 4, 9, 9;

    or when it is joined with usque,

    Cic. Verr. 2, 1, 34, § 87; id. Deiot, 7, 19.— (When an adjective is added, the simple acc. is used poet., as well as with ad:

    magnum iter ad doctas proficisci cogor Athenas,

    Prop. 3, 21, 1; the simple acc., Ov. H. 2, 83: doctas jam nunc eat, inquit, Athenas).—
    (ζ).
    With verbs which imply a hostile movement toward, or protection in respect to any thing, against = adversus:

    nonne ad senem aliquam fabricam fingit?

    Ter. Heaut. 3, 2, 34:

    Lernaeas pugnet ad hydras,

    Prop. 3, 19, 9: neque quo pacto fallam, nec quem dolum ad eum aut machinam commoliar, old poet in Cic. N. D. 3, 29, 73:

    Belgarum copias ad se venire vidit,

    Caes. B. G. 2, 5; 7, 70:

    ipse ad hostem vehitur,

    Nep. Dat. 4, 5; id. Dion. 5, 4: Romulus ad regem impetus facit (a phrase in which in is commonly found), Liv. 1, 5, 7, and 44, 3, 10:

    aliquem ad hostem ducere,

    Tac. A. 2, 52:

    clipeos ad tela protecti obiciunt,

    Verg. A. 2, 443:

    munio me ad haec tempora,

    Cic. Fam. 9, 18:

    ad hos omnes casus provisa erant praesidia,

    Caes. B. G. 7, 65; 7, 41;

    so with nouns: medicamentum ad aquam intercutem,

    Cic. Off. 3, 24:

    remedium ad tertianam,

    Petr. Sat. 18:

    munimen ad imbris,

    Verg. G. 2, 352:

    farina cum melle ad tussim siccam efficasissima est,

    Plin. 20, 22, 89, § 243:

    ad muliebre ingenium efficaces preces,

    Liv. 1, 9; 1, 19 (in these two passages ad may have the force of apud, Hand).—
    (η).
    The repetition of ad to denote the direction to a place and to a person present in it is rare:

    nunc tu abi ad forum ad herum,

    Plaut. As. 2, 2, 100; cf.:

    vocatis classico ad concilium militibus ad tribunos,

    Liv. 5 47.—(The distinction between ad and in is given by Diom. 409 P., thus: in forum ire est in ipsum forum intrare; ad forum autem ire, in locum foro proximum; ut in tribunal et ad tribunal venire non unum est; quia ad tribunal venit litigator, in tribunal vero praetor aut judex; cf. also Sen. Ep. 73, 14, deus ad homines venit, immo, quod propius est, in homines venit.)—
    b.
    The terminus, with ref. to the space traversed, to, even to, with or without usque, Quint. 10, 7, 16: ingurgitavit usque ad imum gutturem, Naev. ap. Non. 207, 20 (Rib. Com. Rel. p. 30): dictator pervehitur usque ad oppidum, Naev. ap. Varr. L. L. 5, § 153 Mull. (B. Pun. p. 16 ed. Vahl.):

    via pejor ad usque Baii moenia,

    Hor. S. 1, 5, 96; 1, 1, 97:

    rigidum permanat frigus ad ossa,

    Lucr. 1, 355; 1, 969:

    cum sudor ad imos Manaret talos,

    Hor. S. 1, 9, 10:

    ut quantum posset, agmen ad mare extenderet,

    Curt. 3, 9, 10:

    laeva pars ad pectus est nuda,

    id. 6, 5, 27 al. —Hence the Plinian expression, petere aliquid (usque) ad aliquem, to seek something everywhere, even with one:

    ut ad Aethiopas usque peteretur,

    Plin. 36, 6, 9, § 51 (where Jan now reads ab Aethiopia); so,

    vestis ad Seras peti,

    id. 12, 1, 1.— Trop.:

    si quid poscam, usque ad ravim poscam,

    Plaut. Aul. 2, 5, 10:

    deverberasse usque ad necem,

    Ter. Phorm. 2, 2, 13;

    without usque: hic ad incitas redactus,

    Plaut. Trin. 2, 4, 136; 4, 2, 52; id. Poen. 4, 2, 85; illud ad incitas cum redit atque internecionem, Lucil. ap. Non. 123, 20:

    virgis ad necem caedi,

    Cic. Verr. 2, 3, 29, § 70; so Hor. S. 1, 2, 42; Liv. 24, 38, 9; Tac. A. 11, 37; Suet. Ner. 26; id. Dom. 8 al.
    3.
    Nearness or proximity in gen. = apud, near to, by, at, close by (in anteclass. per. very freq.; not rare later, esp. in the historians): pendent peniculamenta unum ad quemque pedum, trains are suspended at each foot, Enn. ap. Non. 149, 33 (Ann. v. 363 ed. Vahl.):

    ut in servitute hic ad suum maneat patrem,

    Plaut. Capt. prol. 49; cf. id. ib. 2, 3, 98;

    3, 5, 41: sol quasi flagitator astat usque ad ostium,

    stands like a creditor continually at the door, id. Most. 3, 2, 81 (cf. with same force, Att. ap. Non. 522, 25;

    apud ipsum astas): ad foris adsistere,

    Cic. Verr. 1, 66; id. Arch. 24:

    astiterunt ad januam,

    Vulg. Act. 10, 17:

    non adest ad exercitum,

    Plaut. Am. 1, 3, 6; cf. ib. prol. 133:

    aderant ad spectaculum istud,

    Vulg. Luc. 23, 48: has (testas) e fenestris in caput Deiciunt, qui prope ad ostium adspiraverunt, Lucil. ap. Non. 288, 31:

    et nec opinanti Mors ad caput adstitit,

    Lucr. 3, 959:

    quod Romanis ad manum domi supplementum esset,

    at hand, Liv. 9, 19, 6:

    haec arma habere ad manum,

    Quint. 12, 5, 1:

    dominum esse ad villam,

    Cic. Sull. 20; so id. Verr. 2, 21:

    errantem ad flumina,

    Verg. E. 6, 64; Tib. 1, 10, 38; Plin. 7, 2, § 12; Vitr. 7, 14; 7, 12; and ellipt. (cf. supra, 2. g):

    pecunia utinam ad Opis maneret!

    Cic. Phil. 1, 17.—Even of persons:

    qui primum pilum ad Caesarem duxerat (for apud),

    Caes. B. G. 6, 38; so id. ib. 1, 31; 3, 9; 5, 53; 7, 5; id. B. C. 3, 60:

    ad inferos poenas parricidii luent,

    among, Cic. Phil. 14, 13:

    neque segnius ad hostes bellum apparatur,

    Liv. 7, 7, 4: pugna ad Trebiam, ad Trasimenum, ad Cannas, etc., for which Liv. also uses the gen.:

    si Trasimeni quam Trebiae, si Cannarum quam Trasimeni pugna nobilior esset, 23, 43, 4.—Sometimes used to form the name of a place, although written separately, e. g. ad Murcim,

    Varr. L. L. 5, § 154:

    villa ad Gallinas, a villa on the Flaminian Way,

    Plin. 15, 30, 40, § 37: ad urbem esse (of generals), to remain outside the city (Rome) until permission was given for a triumph:

    “Esse ad urbem dicebantur, qui cum potestate provinciali aut nuper e provincia revertissent, aut nondum in provinciam profecti essent... solebant autem, qui ob res in provincia gestas triumphum peterent, extra urbem exspectare, donec, lege lata, triumphantes urbem introire possent,”

    Manut. ad Cic. Fam. 3, 8.—So sometimes with names of towns and verbs of rest:

    pons, qui erat ad Genavam,

    Caes. B. G. 1, 7:

    ad Tibur mortem patri minatus est,

    Cic. Phil. 6, 4, 10:

    conchas ad Caietam legunt,

    id. Or. 2, 6:

    ad forum esse,

    to be at the market, Plaut. Ps. 4, 7, 136; id. Most. 3, 2, 158; cf. Ter. Ph. 4, 2, 8; id. And. 1, 5, 19.—Hence, adverb., ad dextram (sc. manum, partem), ad laevam, ad sinistram, to the right, to the left, or on the right, on the left:

    ad dextram,

    Att. Rib. Trag. Rel. p. 225; Plaut. Poen. 3, 4, 1; Ter. Ad. 4, 2, 44; Cic. Univ. 13; Caes. B. C. 1, 69:

    ad laevam,

    Enn. Rib. Trag. Rel. p. 51; Att. ib. p. 217: ad sinistram, Ter. [p. 28] Ad. 4, 2, 43 al.:

    ad dextram... ad laevam,

    Liv. 40, 6;

    and with an ordinal number: cum plebes ad tertium milliarium consedisset,

    at the third milestone, Cic. Brut. 14, 54, esp. freq. with lapis:

    sepultus ad quintum lapidem,

    Nep. Att. 22, 4; so Liv. 3, 69 al.; Tac. H. 3, 18; 4, 60 (with apud, Ann. 1, 45; 3, 45; 15, 60) al.; cf. Rudd. II. p. 287.
    B.
    In time, analogous to the relations given in A.
    1.
    Direction toward, i. e. approach to a definite point of time, about, toward:

    domum reductus ad vesperum,

    toward evening, Cic. Lael. 3, 12:

    cum ad hiemem me ex Cilicia recepissem,

    toward winter, id. Fam. 3, 7.—
    2.
    The limit or boundary to which a space of time extends, with and without usque, till, until, to, even to, up to:

    ego ad illud frugi usque et probus fui,

    Plaut. Most. 1, 2, 53:

    philosophia jacuit usque ad hanc aetatem,

    Cic. Tusc. 1, 3, 5; id. de Sen. 14:

    quid si hic manebo potius ad meridiem,

    Plaut. Most. 3, 1, 55; so id. Men. 5, 7, 33; id. Ps. 1, 5, 116; id. As. 2, 1, 5:

    ad multam noctem,

    Cic. de Sen. 14:

    Sophocles ad summam senectutem tragoedias fecit,

    id. ib. 2; cf. id. Rep. 1, 1:

    Alexandream se proficisci velle dixit (Aratus) remque integram ad reditum suum jussit esse,

    id. Off. 2, 23, 82:

    bestiae ex se natos amant ad quoddam tempus,

    id. Lael. 8; so id. de Sen. 6; id. Somn. Sc. 1 al. —And with ab or ab-usque, to desig. the whole period of time passed away:

    ab hora octava ad vesperum secreto collocuti sumus,

    Cic. Att. 7, 8:

    usque ab aurora ad hoc diei,

    Plaut. Poen. 1, 2, 8.—
    3.
    Coincidence with a point of time, at, on, in, by:

    praesto fuit ad horam destinatam,

    at the appointed hour, Cic. Tusc. 5, 22:

    admonuit ut pecuniam ad diem solverent,

    on the day of payment, id. Att. 16, 16 A:

    nostra ad diem dictam fient,

    id. Fam. 16, 10, 4; cf. id. Verr. 2, 2, 5: ad lucem denique arte et graviter dormitare coepisse, at (not toward) daybreak, id. Div. 1, 28, 59; so id. Att. 1, 3, 2; 1, 4, 3; id. Fin. 2, 31, 103; id. Brut. 97, 313:

    ad id tempus,

    Caes. B. C. 1, 24; Sall. J. 70, 5; Tac. A. 15, 60; Suet. Aug. 87; Domit. 17, 21 al.
    C.
    The relations of number.
    1.
    An approximation to a sum designated, near, near to, almost, about, toward (cf. Gr. epi, pros with acc. and the Fr. pres de, a peu pres, presque) = circiter (Hand, Turs. I. p. 102):

    ad quadraginta eam posse emi minas,

    Plaut. Ep. 2, 2, 111:

    nummorum Philippum ad tria milia,

    id. Trin. 1, 2, 115; sometimes with quasi added:

    quasi ad quadraginta minas,

    as it were about, id. Most. 3, 1, 95; so Ter. Heaut. 1, 1, 93:

    sane frequentes fuimus omnino ad ducentos,

    Cic. Q. Fr. 2, 1:

    cum annos ad quadraginta natus esset,

    id. Clu. 40, 110:

    ad hominum milia decem,

    Caes. B. G. 1, 4:

    oppida numero ad duodecim, vicos ad quadringentos,

    id. ib. 1, 5.—In the histt. and post-Aug. authors ad is added adverbially in this sense (contrary to Gr. usage, by which amphi, peri, and eis with numerals retain their power as prepositions): ad binum milium numero utrinque sauciis factis, Sisenn. ap. Non. 80, 4:

    occisis ad hominum milibus quattuor,

    Caes. B. G. 2, 33:

    ad duorum milium numero ceciderunt,

    id. B. C. 3, 53:

    ad duo milia et trecenti occisi,

    Liv. 10, 17, 8; so id. 27, 12, 16; Suet. Caes. 20; cf. Rudd. II. p. 334.—
    2.
    The terminus, the limit, to, unto, even to, a designated number (rare):

    ranam luridam conicere in aquam usque quo ad tertiam partem decoxeris,

    Varr. R. R. 1, 2, 26; cf. App. Herb. 41:

    aedem Junonis ad partem dimidiam detegit,

    even to the half, Liv. 42, 3, 2:

    miles (viaticum) ad assem perdiderat,

    to a farthing, to the last farthing, Hor. Ep. 2, 2, 27; Plin. Ep. 1, 15:

    quid ad denarium solveretur,

    Cic. Quint. 4.—The phrase omnes ad unum or ad unum omnes, or simply ad unum, means lit. all to one, i. e. all together, all without exception; Gr. hoi kath hena pantes (therefore the gender of unum is changed according to that of omnes): praetor omnes extra castra, ut stercus, foras ejecit ad unum, Lucil. ap. Non. 394, 22:

    de amicitia omnes ad unum idem sentiunt,

    Cic. Lael. 23:

    ad unum omnes cum ipso duce occisi sunt,

    Curt. 4, 1, 22 al.:

    naves Rhodias afflixit ita, ut ad unam omnes constratae eliderentur,

    Caes. B. C. 3, 27; onerariae omnes ad unam a nobis sunt exceptae, Cic. Fam. 12, 14 (cf. in Gr. hoi kath hena; in Hebr., Exod. 14, 28).— Ad unum without omnes:

    ego eam sententiam dixi, cui sunt assensi ad unum,

    Cic. Fam. 10, 16:

    Juppiter omnipotens si nondum exosus ad unum Trojanos,

    Verg. A. 5, 687.
    D.
    In the manifold relations of one object to another.
    1.
    That in respect of or in regard to which a thing avails, happens, or is true or important, with regard to, in respect of, in relation to, as to, to, in.
    a.
    With verbs:

    ad omnia alia aetate sapimus rectius,

    in respect to all other things we grow wiser by age, Ter. Ad. 5, 3, 45:

    numquam ita quisquam bene ad vitam fuat,

    id. ib. 5, 4, 1:

    nil ibi libatum de toto corpore (mortui) cernas ad speciem, nil ad pondus,

    that nothing is lost in form or weight, Lucr. 3, 214; cf. id. 5, 570; Cic. Verr. 2, 1, 21, § 58; id. Mur. 13, 29: illi regi Cyro subest, ad immutandi animi licentiam, crudelissimus ille Phalaris, in that Cyrus, in regard to the liberty of changing his disposition (i. e. not in reality, but inasmuch as he is at liberty to lay aside his good character, and assume that of a tyrant), there is concealed another cruel Phalaris, Cic. Rep. 1, 28:

    nil est ad nos,

    is nothing to us, concerns us not, Lucr. 3, 830; 3, 845:

    nil ad me attinet,

    Ter. Ad. 1, 2, 54:

    nihil ad rem pertinet,

    Cic. Caecin. 58;

    and in the same sense elliptically: nihil ad Epicurum,

    id. Fin. 1, 2, 5; id. Pis. 68:

    Quid ad praetorem?

    id. Verr. 1, 116 (this usage is not to be confounded with that under 4.).—
    b.
    With adjectives:

    ad has res perspicax,

    Ter. Heaut. 2, 3, 129:

    virum ad cetera egregium,

    Liv. 37, 7, 15:

    auxiliaribus ad pugnam non multum Crassus confidebat,

    Caes. B. G. 3, 25:

    ejus frater aliquantum ad rem est avidior,

    Ter. Eun. 1, 2, 51; cf. id. And. 1, 2, 21; id. Heaut. 2, 3, 129:

    ut sit potior, qui prior ad dandum est,

    id. Phorm. 3, 2, 48:

    difficilis (res) ad credendum,

    Lucr. 2, 1027:

    ad rationem sollertiamque praestantior,

    Cic. N. D. 2, 62; so id. Leg. 2, 13, 33; id. Fin. 2, 20, 63; id. Rosc. Am. 30, 85; id. Font. 15; id. Cat. 1, 5, 12; id. de Or. 1, 25, 113; 1, 32, 146; 2, 49, 200; id. Fam. 3, 1, 1; Liv. 9, 16, 13; Tac. A. 12, 54 al.—
    c.
    With nouns:

    prius quam tuum, ut sese habeat, animum ad nuptias perspexerit,

    before he knew your feeling in regard to the marriage, Ter. And. 2, 3, 4 (cf. Gr. hopôs echei tis pros ti):

    mentis ad omnia caecitas,

    Cic. Tusc. 3, 5, 11:

    magna vis est fortunae in utramque partem vel ad secundas res vel ad adversas,

    id. Off. 2, 6; so id. Par. 1:

    ad cetera paene gemelli,

    Hor. Ep. 1, 10, 3.—So with acc. of gerund instead of the gen. from the same vb.:

    facultas ad scribendum, instead of scribendi,

    Cic. Font. 6;

    facultas ad agendum,

    id. de Imp. Pomp. 1, 2: cf. Rudd. II. p. 245.—
    d.
    In gramm.: nomina ad aliquid dicta, nouns used in relation to something, i. e. which derive their significance from their relation to another object: quae non possunt intellegi sola, ut pater, mater;

    jungunt enim sibi et illa propter quae intelleguntur,

    Charis. 129 P.; cf. Prisc. 580 ib.—
    2.
    With words denoting measure, weight, manner, model, rule, etc., both prop. and fig., according to, agreeably to, after (Gr. kata, pros):

    columnas ad perpendiculum exigere,

    Cic. Mur. 77:

    taleis ferreis ad certum pondus examinatis,

    Caes. B. G. 5, 12: facta sunt ad certam formam. Lucr. 2, 379:

    ad amussim non est numerus,

    Varr. 2, 1, 26:

    ad imaginem facere,

    Vulg. Gen. 1, 26:

    ad cursus lunae describit annum,

    Liv. 1, 19:

    omnia ad diem facta sunt,

    Caes. B. G. 2, 5:

    Id ad similitudinem panis efficiebant,

    id. B. C. 3, 48; Vulg. Gen. 1, 26; id. Jac. 3, 9:

    ad aequos flexus,

    at equal angles, Lucr. 4, 323: quasi ad tornum levantur, to or by the lathe, id. 4, 361:

    turres ad altitudiem valli,

    Caes. B. G. 5, 42; Liv. 39, 6:

    ad eandem crassitudinem structi,

    id. 44, 11:

    ad speciem cancellorum scenicorum,

    with the appearance of, like, Varr. R. R. 3, 5, 8:

    stagnum maris instar, circumseptum aedificiis ad urbium speciem,

    Suet. Ner. 31:

    lascivum pecus ludens ad cantum,

    Liv. Andron. Rib. Trag. Rel. p. 1:

    canere ad tibiam,

    Cic. Tusc. 4, 2: canere ad tibicinem, id. ib. 1, 2 (cf.:

    in numerum ludere,

    Verg. E. 6, 28; id. G. 4, 175):

    quod ad Aristophanis lucernam lucubravi,

    Varr. L. L. 5, § 9 Mull.: carmen castigare ad unguem, to perfection (v. unguis), Hor. A. P. 294:

    ad unguem factus homo,

    a perfect gentleman, id. S. 1, 5, 32 (cf. id. ib. 2, 7, 86):

    ad istorum normam sapientes,

    Cic. Lael. 5, 18; id. Mur. 3:

    Cyrus non ad historiae fidem scriptus, sed ad effigiem justi imperii,

    id. Q. Fr. 1, 1, 8:

    exercemur in venando ad similitudinem bellicae disciplinae,

    id. N. D. 2, 64, 161: so,

    ad simulacrum,

    Liv. 40, 6:

    ad Punica ingenia,

    id. 21, 22:

    ad L. Crassi eloquentiam,

    Cic. Var. Fragm. 8:

    omnia fient ad verum,

    Juv. 6, 324:

    quid aut ad naturam aut contra sit,

    Cic. Fin. 1, 9, 30:

    ad hunc modum institutus est,

    id. Tusc. 2, 3; Caes. B. G. 2, 31; 3, 13:

    ad eundem istunc modum,

    Ter. Ad. 3, 3, 70:

    quem ad modum, q. v.: ad istam faciem est morbus, qui me macerat,

    of that kind, Plaut. Cist. 1, 1, 73; id. Merc. 2, 3, 90; cf.

    91: cujus ad arbitrium copia materiai cogitur,

    Lucr. 2, 281:

    ad eorum arbitrium et nutum totos se fingunt,

    to their will and pleasure, Cic. Or. 8, 24; id. Quint. 71:

    ad P. Lentuli auctoritatem Roma contendit,

    id. Rab. Post. 21:

    aliae sunt legati partes, aliae imperatoris: alter omnia agere ad praescriptum, alter libere ad summam rerum consulere debet,

    Caes. B. C. 3, 51:

    rebus ad voluntatem nostram fluentibus,

    Cic. Off. 1, 26:

    rem ad illorum libidinem judicarunt,

    id. Font. 36:

    ad vulgi opinionem,

    id. Off. 3, 21.—So in later Lat. with instar:

    ad instar castrorum,

    Just. 36, 3, 2:

    scoparum,

    App. M. 9, p. 232:

    speculi,

    id. ib. 2, p. 118: ad hoc instar mundi, id. de Mundo, p. 72.—Sometimes, but very rarely, ad is used absol. in this sense (so also very rarely kata with acc., Xen. Hell. 2, 3; Luc. Dial. Deor. 8): convertier ad nos, as we (are turned), Lucr. 4, 317:

    ad navis feratur,

    like ships, id. 4, 897 Munro. —With noun:

    ad specus angustiac vallium,

    like caves, Caes. B. C. 3, 49.—Hence,
    3.
    With an object which is the cause or reason, in conformity to which, from which, or for which, any thing is or is done.
    a.
    The moving cause, according to, at, on, in consequence of:

    cetera pars animae paret et ad numen mentis momenque movetur,

    Lucr. 3, 144:

    ad horum preces in Boeotiam duxit,

    on their entreaty, Liv. 42, 67, 12: ad ea Caesar veniam ipsique et conjugi et fratribus tribuit, in consequence of or upon this, he, etc., Tac. Ann. 12, 37.—
    b.
    The final cause, or the object, end, or aim, for the attainment of which any thing,
    (α).
    is done,
    (β).
    is designed, or,
    (γ).
    is fitted or adapted (very freq.), to, for, in order to.
    (α).
    Seque ad ludos jam inde abhinc exerceant, Pac. ap. Charis. p. 175 P. (Rib. Trag. Rel. p. 80):

    venimus coctum ad nuptias,

    in order to cook for the wedding, Plaut. Aul. 3, 2, 15:

    omnis ad perniciem instructa domus,

    id. Bacch. 3, 1, 6; cf. Ter. Heaut. 3, 1, 41; Liv. 1, 54:

    cum fingis falsas causas ad discordiam,

    in order to produce dissension, Ter. Hec. 4, 4, 71:

    quantam fenestram ad nequitiam patefeceris,

    id. Heaut. 3, 1, 72:

    utrum ille, qui postulat legatum ad tantum bellum, quem velit, idoneus non est, qui impetret, cum ceteri ad expilandos socios diripiendasque provincias, quos voluerunt, legatos eduxerint,

    Cic. de Imp. Pomp. 19, 57:

    ego vitam quoad putabo tua interesse, aut ad spem servandam esse, retinebo,

    for hope, id. Q. Fr. 1, 4; id. Fam. 5, 17:

    haec juventutem, ubi familiares opes defecerant, ad facinora incendebant,

    Sall. C. 13, 4:

    ad speciem atque ad usurpationem vetustatis,

    Cic. Agr. 2, 12, 31; Suet. Caes. 67:

    paucis ad speciem tabernaculis relictis,

    for appearance, Caes. B. C. 2, 35; so id. ib. 2, 41; id. B. G. 1, 51.—
    (β).
    Aut equos alere aut canes ad venandum. Ter. And. 1, 1, 30:

    ingenio egregie ad miseriam natus sum,

    id. Heaut. 3, 1, 11;

    (in the same sense: in rem,

    Hor. C. 1, 27, 1, and the dat., Ter. Ad. 4, 2, 6):

    ad cursum equum, ad arandum bovem, ad indagandum canem,

    Cic. Fin. 2, 13, 40:

    ad frena leones,

    Verg. A. 10, 253:

    delecto ad naves milite,

    marines, Liv. 22, 19 Weissenb.:

    servos ad remum,

    rowers, id. 34, 6; and:

    servos ad militiam emendos,

    id. 22, 61, 2:

    comparasti ad lecticam homines,

    Cat. 10, 16:

    Lygdamus ad cyathos,

    Prop. 4, 8, 37; cf.:

    puer ad cyathum statuetur,

    Hor. C. 1, 29, 8.—
    (γ).
    Quae oportet Signa esse [p. 29] ad salutem, omnia huic osse video, everything indicative of prosperity I see in him, Ter. And. 3, 2, 2:

    haec sunt ad virtutem omnia,

    id. Heaut. 1, 2, 33:

    causa ad objurgandum,

    id. And. 1, 1, 123:

    argumentum ad scribendum,

    Cic. Att. 9, 7 (in both examples instead of the gen. of gerund., cf. Rudd. II. p. 245):

    vinum murteum est ad alvum crudam,

    Cato R. R. 125:

    nulla res tantum ad dicendum proficit, quantum scriptio,

    Cic. Brut. 24:

    reliquis rebus, quae sunt ad incendia,

    Caes. B. C. 3, 101 al. —So with the adjectives idoneus, utilis, aptus, instead of the dat.:

    homines ad hanc rem idoneos,

    Plaut. Poen. 3, 2, 6:

    calcei habiles et apti ad pedem,

    Cic. de Or. 1, 54, 231:

    orator aptus tamen ad dicendum,

    id. Tusc. 1, 3, 5:

    sus est ad vescendum hominibus apta,

    id. N. D. 2, 64, 160:

    homo ad nullam rem utilis,

    id. Off. 3, 6:

    ad segetes ingeniosus ager,

    Ov. F. 4, 684.—(Upon the connection of ad with the gerund. v. Zumpt, § 666; Rudd. II. p. 261.)—
    4.
    Comparison (since that with which a thing is compared is considered as an object to which the thing compared is brought near for the sake of comparison), to, compared to or with, in comparison with:

    ad sapientiam hujus ille (Thales) nimius nugator fuit,

    Plaut. Capt. 2, 2, 25; id. Trin. 3, 2, 100:

    ne comparandus hic quidem ad illum'st,

    Ter. Eun. 4, 4, 14; 2, 3, 69:

    terra ad universi caeli complexum,

    compared with the whole extent of the heavens, Cic. Tusc. 1, 17, 40:

    homini non ad cetera Punica ingenia callido,

    Liv. 22, 22, 15:

    at nihil ad nostram hanc,

    nothing in comparison with, Ter. Eun. 2, 3, 70; so Cic. Deiot. 8, 24; and id. de Or. 2, 6, 25.
    E.
    Adverbial phrases with ad.
    1.
    Ad omnia, withal, to crown all:

    ingentem vim peditum equitumque venire: ex India elephantos: ad omnia tantum advehi auri, etc.,

    Liv. 35, 32, 4.—
    2.
    Ad hoc and ad haec (in the historians, esp. from the time of Livy, and in authors after the Aug. per.), = praeterea, insuper, moreover, besides, in addition, epi toutois:

    nam quicumque impudicus, adulter, ganeo, etc.: praeterea omnes undique parricidae, etc.: ad hoc, quos manus atque lingua perjurio aut sanguine civili alebat: postremo omnes, quos, etc.,

    Sall. C. 14, 2 and 3:

    his opinionibus inflato animo, ad hoc vitio quoque ingenii vehemens,

    Liv. 6, 11, 6; 42, 1, 1; Tac. H. 1, 6; Suet. Aug. 22 al.—
    3.
    Ad id quod, beside that (very rare):

    ad id quod sua sponte satis conlectum animorum erat, indignitate etiam Romani accendebantur,

    Liv. 3, 62, 1; so 44, 37, 12.—
    4.
    Ad tempus.
    a.
    At a definite, fixed time, Cic. Att. 13, 45; Liv. 38, 25, 3.—
    b.
    At a fit, appropriate time, Cic. Verr. 2, 1, 54, § 141; Liv. 1, 7, 13.—
    c.
    For some time, for a short time, Cic. Off. 1, 8, 27; id. Lael. 15, 53; Liv. 21, 25, 14.—
    d.
    According to circumstances, Cic. Planc. 30, 74; id. Cael. 6, 13; Planc. ap. Cic. Fam. 10, 9.—
    5.
    Ad praesens (for the most part only in post-Aug. writers).
    a.
    For the moment, for a short time, Cic. Fam. 12, 8; Plin. 8, 22, 34; Tac. A. 4, 21.—
    b.
    At present, now, Tac. A. 16, 5; id. H. 1, 44.—So, ad praesentiam, Tac. A. 11, 8.—
    6.
    Ad locum, on the spot:

    ut ad locum miles esset paratus,

    Liv. 27, 27, 2.—
    7.
    Ad verbum, word for word, literally, Cic. Fin. 1, 2, 4; id. de Or. 1, 34, 157; id. Ac. 2, 44, 135 al.—
    8.
    Ad summam.
    a.
    On the whole, generally, in general, Cic. Fam. 14, 14, 3; id. Att. 14, 1; Suet. Aug. 71.—
    b.
    In a word, in short, Cic. Off. 1, 41, 149; Hor. Ep. 1, 1, 106. —
    9.
    Ad extremum, ad ultimum, ad postremum.
    a.
    At the end, finally, at last.
    (α).
    Of place, at the extremity, extreme point, top, etc.:

    missile telum hastili abiegno et cetera tereti, praeterquam ad extremum, unde ferrum exstabat,

    Liv. 21, 8, 10.—
    (β).
    Of time = telos de, at last, finally:

    ibi ad postremum cedit miles,

    Plaut. Aul. 3, 5, 52; so id. Poen. 4, 2, 22; Cic. Off. 3, 23, 89; id. Phil. 13, 20, 45; Caes. B. G. 7, 53; Liv. 30, 15, 4 al.— Hence,
    (γ).
    of order, finally, lastly, = denique: inventa componere; tum ornare oratione; post memoria sepire;

    ad extremum agere cum dignitate,

    Cic. de Or. 1, 31, 142.—
    b.
    In Liv., to the last degree, quite: improbus homo, sed non ad extremum perditus, 23, 2, 3; cf.:

    consilii scelerati, sed non ad ultimum dementis,

    id. 28, 28, 8.—
    10.
    Quem ad finem? To what limit? How far? Cic. Cat. 1, 1; id. Verr. 5, 75.—
    11.
    Quem ad modum, v. sub h. v.
    a.
    Ad (v. ab, ex, in, etc.) is not repeated like some other prepositions with interrog. and relative pronouns, after nouns or demonstrative pronouns:

    traducis cogitationes meas ad voluptates. Quas? corporis credo,

    Cic. Tusc. 3, 17, 37 (ubi v. Kuhner).—
    b.
    Ad is sometimes placed after its substantive:

    quam ad,

    Ter. Phorm. 3, 2, 39:

    senatus, quos ad soleret, referendum censuit,

    Cic. N. D. 2, 4:

    ripam ad Araxis,

    Tac. Ann. 12, 51;

    or between subst. and adj.: augendam ad invidiam,

    id. ib. 12, 8.—
    c.
    The compound adque for et ad (like exque, eque, and, poet., aque) is denied by Moser, Cic. Rep. 2, 15, p. 248, and he reads instead of ad humanitatem adque mansuetudinem of the MSS., hum. atque mans. But adque, in acc. with later usage, is restored by Hand in App. M. 10, p. 247, adque haec omnia oboediebam for atque; and in Plaut. Capt. 2, 3, 9, utroque vorsum rectum'st ingenium meum, ad se adque illum, is now read, ad te atque ad illum (Fleck., Brix).
    II.
    In composition.
    A.
    Form. According to the usual orthography, the d of the ad remains unchanged before vowels, and before b, d, h, m, v: adbibo, adduco, adhibeo, admoveo, advenio; it is assimilated to c, f, g, l, n, p, r, s, t: accipio, affigo, aggero, allabor, annumero, appello, arripio, assumo, attineo; before g and s it sometimes disappears: agnosco, aspicio, asto: and before qu it passes into c: acquiro, acquiesco.—But later philologists, supported by old inscriptions and good MSS., have mostly adopted the following forms: ad before j, h, b, d, f, m, n, q, v; ac before c, sometimes, but less well, before q; ag and also ad before g; a before gn, sp, sc, st; ad and also al before l; ad rather than an before n; ap and sometimes ad before p; ad and also ar before r; ad and also as before s; at and sometimes ad before t. In this work the old orthography has commonly been retained for the sake of convenient reference, but the better form in any case is indicated.—
    B.
    Signif. In English up often denotes approach, and in many instances will give the force of ad as a prefix both in its local and in its figurative sense.
    1.
    Local.
    a.
    To, toward: affero, accurro, accipio ( to one's self).—
    b.
    At, by: astare, adesse.—
    c.
    On, upon, against: accumbo, attero.—
    d.
    Up (cf. de- = down, as in deicio, decido): attollo, ascendo, adsurgo.—
    2.
    Fig.
    a.
    To: adjudico, adsentior.—
    b.
    At or on: admiror, adludo.—
    c.
    Denoting conformity to, or comparison with: affiguro, adaequo.—
    d.
    Denoting addition, increase (cf. ab, de, and ex as prefixes to denote privation): addoceo, adposco.—
    e.
    Hence, denoting intensity: adamo, adimpleo, aduro, and perhaps agnosco.—
    f.
    Denoting the coming to an act or state, and hence commencement: addubito, addormio, adquiesco, adlubesco, advesperascit. See more upon this word in Hand, Turs. I. pp. 74-134.

    Lewis & Short latin dictionary > ad

  • 8 advoco

    ad-vŏco, āvi, ātum, 1, v. a., to call or summon one to a place, esp. for counsel, aid, etc.; constr. absol., with ad, in, or dat.
    I.
    In gen.
    A.
    Lit.:

    ego Tiresiam advocabo et consulam quid faciendum censeat,

    Plaut. Am. 5, 1, 76:

    contionem,

    Cic. Verr. 2, 3, 80:

    aliquem ad obsignandum,

    id. Att. 12, 18; so Liv. 1, 39:

    viros primarios in consilium,

    Cic. Verr. 2, 3, 7, § 18; so Liv. 42, 33:

    ego vos, quo pauca monerem, advocavi,

    Sall. C. 60:

    eo (i. e. in aedem Concordiae) senatum advocat,

    id. ib. 47:

    (Deus) advocabit caelum desursum,

    Vulg. Psa. 49, 4:

    advocari gaudiis,

    to be invited, Hor. C. 4, 11, 13:

    aegro,

    Ov. R. Am. 110:

    causis,

    Quint. 11, 1, 38.—
    B.
    Trop.:

    animum ad se ipsum advocamus,

    we turn the mind upon itself, call the thoughts home, Cic. Tusc. 1, 31:

    non desiderat fortitudo advocatam iracundiam,

    id. ib. 4, 23; so id. Ac. 2, 27; id. Tusc. 5, 38. —
    II.
    Esp.
    A.
    In judicial lang., t. t., to avail one's self of some one in a cause, as aid, assistant, witness, counsellor, etc., to call in:

    aliquem alicui,

    Plaut. Cas. 3, 3, 6; so id. Bacch. 2, 3, 28; id. Ps. 4, 7, 59:

    aliquot mihi Amicos advocabo,

    Ter. Phorm. 2, 1, 83:

    viros bonos complures advocat,

    Cic. Quint. 21:

    in his, quos tibi advocasti,

    id. ib. 2 al.—Also used of the friend of the plaintiff or defendant, who calls in his friends to aid in the suit:

    Oppianicus in judicio Scamandri aderat, frequens advocabat,

    Cic. Clu. 19.—Hence, transf. to other things, to call to one's aid, to call to for help, to summon:

    desuper Alcides telis premit omniaque arma Advocat,

    Verg. A. 8, 249:

    secretas artes,

    Ov. M. 7, 138:

    ad conamina noctem,

    Sil. 9, 82; Sen. Troad. 613:

    aliquid in tutelam securitatis suae,

    Vell. 2, 108:

    vires suas,

    Sen. Ben. 6, 2.—
    B.
    To get a respite, to delay, Plin. Ep. 5, 8; v. advocatio, II. C. —
    C.
    To give consolation, to console (in imitation of the Gr. parakalein), Tert. adv. Marc. 14.
    In the phrase ADVOCAPIT CONCTOS, in the song of the Fratres Arvales, Grotef.
    (Gr. II. 290) explains advocapit as an old imperat., instead of advocabite.Hence, advŏcātus, i, m.
    A.
    In the class. per., in judicial lang., one who is called by one of the parties in a suit to aid as a witness or counsel, a legal assistant, counsellor (diff. from patronus or orator, who spoke for a client engaged in a suit; from cognitor, who appeared in the name of such parties as had themselves been at first in court;

    and from procurator, who appeared for such as were absent,

    Ascon. ad Cic. Div. in Caecil. 4; Ruhnk. ad Ter. Eun. 2, 3, 48; Heind. ad Hor. S. 2, 5, 38;

    v. Smith's Dict. Antiq.): quaeso, ut advocatus mihi adsis neve abeas,

    Plaut. Am. 4, 3, 3; so id. Men. 5, 2, 47; id. Mil. 5, 26; id. Poen. 3, 1, 23; 6, 11; id. Trin. 5, 2, 37 al.:

    adversusne illum causam dicerem, cui veneram advocatus?

    Ter. Ad. 4, 5, 43; so id. Eun. 2, 3, 49; 4, 6, 26; id. Ad. 4, 5, 11:

    quis eum umquam non modo in patroni, sed in laudatoris aut advocati loco viderat,

    Cic. Clu. 40; id. Phil. 1, 7:

    venire advocatum alicui in rem praesentem,

    id. Off. 1, 10, etc.; Liv. 42, 33, 1.—
    B.
    In the post-Aug. per., for patronus, orator, etc., who conducted a process for any one, an advocate, attorney, etc., Quint. 12, 1, 13; cf. id. 12, 1, 25; 5, 6 fin.; 9, 3, 22; Plin. Ep. 7, 22; Tac. A. 11, 5, 6; Suet. Claud. 15 and 33.—
    C.
    Esp., in eccl. Lat., of Christ as our intercessor, advocate:

    advocatum habemus apud Patrem, Jesum Christum,

    Vulg. 1 Joan. 2, 1.—
    D.
    Transf., in gen., an assistant, helper, friend:

    se in fugam conferunt unā amici advocatique ejus,

    Cic. Caecin. 8, 22.

    Lewis & Short latin dictionary > advoco

  • 9 aedes

    aedēs and aedis (the form aedes is found in Liv. 2, 21, 7; 2, 8, 14; 2, 9, 43 al., and now and then in other writers, but aedis is more common, as in Cic. Verr. 4, 55, § 121; id. Par. 4, 2, 31; Vitr. 4, 7, 1; Varr. 5, 32, 156 al.; Liv. 1, 33, 9 al.; Plin. 36, 6, 8, § 50), is, f., a building for habitation. [Aedis domicilium in edito positum simplex atque unius aditus. Sive ideo aedis dicitur, quod in ea aevum degatur, quod Graece aiôn vocatur, Fest. p. 13 Müll. Curtius refers this word to aithô, aestus, as meaning originally, fire-place, hearth; others, with probability, compare hedos, hedra, and sēdes.]
    I.
    Sing., a dwelling of the gods, a sanctuary, a temple (prop., a simple edifice, without division into smaller apartments, while templum is a large and splendid structure, consecrated by the augurs, and belonging to one or more deities; cf. Manut. ad Cic. Fam. 4, 7; but after the Aug. period aedes was used for templum; cf. Suet. Caes. 78 with id. ib. 84): haec aedis, Varr. ap. Non. 494, 7:

    senatum in aedem Jovis Statoris vocavi,

    Cic. Cat. 2, 6: aedis Martis, Nep. Fragm. ap. Prisc. p. 792 P.:

    aedes Mercurii dedicata est,

    Liv. 2, 21:

    hic aedem ex marmore molitus est,

    Vell. 1, 11, 5:

    inter altare et aedem,

    Vulg. Luc. 11, 51:

    aedem Concordiae,

    Plin. 33, 1, 6, § 19:

    aedes Veneris genitricis,

    Suet. Caes. 78; v. above; id. ib. 10:

    aedem Baal,

    Vulg. 4 Reg. 10, 27; ib. Act. 19, 24 al.: haec ego ludo, quae nec in aede sonent, i. e. in the temple of the Muses, or of the Palatine Apollo, where poems were publicly recited, Hor. S. 1, 10, 38; cf.:

    quanto molimine circumspectemus vacuam Romanis vatibus aedem,

    id. Ep. 2, 2, 94.— Plur. in this sense generally in connection with sacrae, divinae, deorum, and only when several temples are spoken of:

    aedes sacrae,

    Cic. Dom. 49; cf. Suet. Aug. 30, 100:

    Capitolii fastigium et ceterarum aedium,

    Cic. de Or. 3, 46; cf. Liv. 38, 41:

    Deorum aedes,

    Suet. Cat. 21; cf. id. Ner. 38; id. Claud. 21 al.—
    II.
    A dwelling for men, a house, habitation, [p. 52] obode (syn. domus; usu. only in the plur., as a collection of several apartments; but in the earliest period the sing. also may have had this signif., though but few certain examples of it have been preserved in the written language; cf. Plaut. As. 1, 3, 67:

    hic noster quaestus aucupii simillimust... aedis nobis areast, auceps sum ego): aedes probae et pulchre aedificatae,

    Plaut. Merc. 5, 2, 60; id. Most. 1, 2, 18:

    ultimae,

    Ter. Heaut. 5, 1, 29:

    apud istum in aedibus,

    Cic. Verr. 2, 1, 19, § 50, and soon after: in mediis aedibus; cf. Verg. A. 2, 512:

    liberae,

    a house that is rent-free, Liv. 30, 17:

    privatae,

    Suet. Ner. 44 al. —Hence sometimes used for a part of the domus, a room, an apartment, chamber:

    insectatur omnes domi per aedīs,

    Plaut. Cas. 3, 5, 31; Verg. G. 2, 462; cf. id. A. 2, 487 (v. also Gell. 4, 14; Curt. 8, 6; Hor. C. 1, 30, 4).—In Plaut., by comic license, aedes for familia: credo hercle has sustollat aedīs totas atque hunc in crucem, Mil. 2, 3, 39: ut ego suffringam his talos totis aedibus, to break the legs of this whole house (i. e. family), Truc. 2, 8, 7: ab aedibus, denoting office (cf. ab), a castellan:

    CVM AB AEDIBVS ESSEM,

    Inscr. Grut. 697, 1.—
    * B.
    Met., the cells (or hive) of bees:

    clausis cunctantur in aedibus,

    Verg. G. 4, 258.—
    * C.
    Trop.:

    fac, sis, vacivas aedīs aurium, mea ut migrare dicta possint,

    the chambers of your ears, Plaut. Ps. 1, 5, 54.—
    * D.

    Lewis & Short latin dictionary > aedes

  • 10 cauta

    căvĕo, cāvi, cautum, (2 d pers. sing. scanned cavĕs, Ter. Ad. 2, 1, 19; imper. cavĕ, Plaut. As. 2, 4, 61; id. Capt. 2, 3, 71; id. Most. 1, 4, 13 et saep.: Cat. 50, 19; Hor. S. 2, 3, 38; Prop. 1, 7, 25; v. Neue, Formenl. 2, p. 435; old sup. CAVĬTVM, C. I. L. 1, 200, 6 sq.), 3, v. n. and a. [root SKOF- or KOF-, to be wary; whence Gr. thuoskoos, akouô, etc.; Lat. causa, cura; cf. also Germ. scheuen; Engl. shy], to be on one ' s guard, either for one's self or (more rarely) for another; hence,
    I.
    In gen., with and without sibi, to be on one ' s guard, to take care, take heed, beware, guard against, avoid, = phulassomai, and the Fr. se garder, prendre garde, etc.; constr., absol., with ub, and in a course of action with ne or ut (also ellipt. with the simple subj.); or, as in Greek, with acc. (= phulassomai ti); hence also pass. and with inf., and once with cum.
    A.
    Absol.:

    qui consulte, docte, atque astute cavet,

    Plaut. Rud. 4, 7, 14:

    faciet, nisi caveo,

    Ter. Heaut. 4, 4, 8:

    ego cavebo,

    id. Ad. 4, 2, 12; 1, 1, 45:

    erunt (molesti) nisi cavetis. Cautum est, inquit,

    Cic. Ac. 2, 29, 93; Quint. 8, 3, 47:

    cum animum attendisset ad cavendum,

    Nep. Alcib. 5, 2; Suet. Claud. 37:

    metues, doctusque cavebis,

    Hor. S. 2, 7, 68.—Esp. freq. in the warning cave, look out! be careful! Ter. And. 1, 2, 34; id. Phorm. 2, 3, 51; Hor. C. 1, 14, 16; Ov. M. 2, 89.—
    B.
    With ab and abl.:

    eo mi abs te caveo cautius,

    Plaut. Men. 1, 2, 42; id. Ps. 1, 5, 59; 4, 7, 128:

    si abs te modo uno caveo,

    id. Most. 3, 3, 24; Ter. Eun. 5, 2, 44:

    sibi ab eo,

    Plaut. Bacch. 4, 4, 87:

    navis Aps quă cavendum nobis sane censeo,

    id. Men. 2, 2, 70:

    pater a me petiit Ut mihi caverem a Pseudolo servo suo,

    id. Ps. 3, 2, 108:

    a crasso infortunio,

    id. Rud. 3, 5, 53:

    ille Pompeium monebat, ut meam domum metueret, atque a me ipso caveret,

    Cic. Sest. 64, 133:

    caveo ab homine impuro,

    id. Phil. 12, 10, 25:

    a Cassio,

    Suet. Calig. 57:

    a veneno,

    Cic. Fin. 5, 22, 64:

    ab insidiis,

    Sall. J. 108, 2:

    monitum ut sibi ab insidiis Rufini caveret,

    App. Mag. 87, p. 329, 16; id. M. 2, p. 117, 3.—
    2.
    With the simple abl.:

    caveo malo,

    Plaut. Bacch. 1, 2, 39:

    infortunio,

    id. Rud. 3, 5, 48: id. Cas. 2, 6, 59; id. Men. 1, 2, 13; id. Pers. 3, 1, 41:

    ipsus sibi cavit loco,

    i. e. got out of the way, Ter. Eun. 4, 7, 12.—
    3.
    With cum (rare):

    Hercle, mihi tecum cavendum est,

    with you, I must look out for myself, Plaut. Most. 5, 2, 21.—
    4.
    With adversus, Quint. 9, 1, 20. —
    C.
    Followed by a final clause.
    1.
    With ne, to take heed that... not, to be on one ' s guard lest: qui cavet ne decipiatur, vix cavet;

    cum etiam cavet, etiam cum cavisse ratus est, saepe is cautor captus est,

    Plaut. Capt. 2, 2, 5 and 6:

    caves, ne videat, etc.,

    Ter. Heaut. 2, 2, 6:

    ego me scio cavisse, ne ulla merito contumelia Fieri a nobis posset,

    id. Hec. 3, 5, 20; Afran. ap. Non. p. 111, 14; Lucr. 4, 1141:

    cavete, judices, ne nova... proscriptio instaurata esse videatur,

    Cic. Rosc. Am. 53, 153; id. Div. 2, 40, 84; id. Fam. 3, 12, 4; 11, 21, 4; Sall. J. 55, 3; Suet. Tib. 37:

    cave, ne,

    Cat. 61, 152; Hor. C. 3, 7, 24; id. S. 2, 3, 177; id. Ep. 1, 6, 32; 1, 13, 19; Ov. M. 2, 89; 10, 685:

    cave sis, ne,

    Plaut. Am. 2, 2, 215:

    caveto ne,

    Cato, R. R. 5, 6:

    caveas, ne,

    Hor. S. 2, 1, 80:

    caveant, ne,

    id. A. P. 244:

    cavendum est, ne,

    Cic. Off. 1, 39, 140; Quint. 4, 3, 8; 12, 11, 2; Suet. Tib. 67; Quint. 9, 4, 23; 5, 11, 27.—
    2.
    With ut ne (rare):

    quod ut ne accidat cavendum est,

    Cic. Lael. 26, 99.—
    3.
    With a simple subj.; so only imper.: cave or cavete (cf. age), beware of, take care not, etc.:

    cave geras,

    Plaut. Capt. 2, 3, 79:

    dixeris,

    Ter. Ad. 3, 4, 12:

    faxis cave,

    id. And. 4, 4, 14; id. Heaut. 1, 2, 13; Hor. S. 2, 3, 38:

    sis,

    Ter. Eun. 4, 7, 29:

    contingas,

    Lucr. 2, 755:

    despuas,

    Cat. 50, 19:

    ignoscas,

    Cic. Lig. 5, 14:

    existimes,

    id. Fam. 9, 24, 4:

    putes,

    id. ib. 10, 12, 1 al.—Rarely with 1 st pers.:

    cave posthac, si me amas, umquam istuc verbum ex te audiam,

    Ter. Heaut. 5, 4, 8; cf. id. ib. 5, 4, 9.—With 3 d pers.:

    resciscat quisquam,

    Ter. Phorm. 5, 1, 37:

    te fratrum misereatur,

    Cic. Lig. 5, 14:

    roget te,

    Hor. S. 2, 5, 75:

    cave quisquam flocci fecerit,

    Plaut. Men. 5, 7, 5:

    armis concurrant arma cavete,

    Verg. A. 11, 293.—And like age, cave with a verb in plur.:

    cave dirumpatis,

    Plaut. Poen. prol. 117.—
    4.
    With ut, to take care that:

    cauto opu'st, Ut sobrie hoc agatur,

    Plaut. Capt. 2, 1, 29; cf.

    D. 2, infra: tertium est, ut caveamus, ut ea, quae, etc.,

    Cic. Off. 1, 39, 141:

    quaero quid sit, quod... tam accurate caveat et sanciat, ut heredes sui dent, etc.,

    id. Fin. 2, 31, 101:

    caverat sibi ille adulter omnium ut suorum scelerum socium te adjutoremque praebeas,

    id. Pis. 12, 28; Liv. 3, 10, 14; Plin. Pan. 39, 1:

    cavebitur ut, etc.,

    Col. 2, 8, 3; cf. under II. A.—Very rarely with ut omitted, take care to, be sure to (late Lat.):

    sed heus tu... cave regrediare cenā maturius,

    App. M. 2, p. 122, 32; 2, p. 124, [p. 306] 35.—
    D.
    As act.
    1.
    With acc. of pers. or thing against which warning is given or beed taken, to guard against, to be aware of, to beware of, etc.:

    profecto quid nunc primum caveam, nescio,

    Plaut. Ps. 3, 2, 104:

    tu, quod cavere possis, stultum admittere'st,

    Ter. Eun. 4, 6, 23; Lucil. ap. Non. p. 437, 23:

    caveamus fulminis ictum,

    Lucr. 6, 406: cave canem, Varr. ap. Non. p. 153, 1; Inscr. Orell. 4320;

    v. canis: interventum alicujus,

    Cic. Att. 16, 11, 1:

    omnia,

    id. Fam. 11, 21, 4:

    me,

    id. Dom. 11, 28:

    vallum caecum fossasque,

    Caes. B. C. 1, 28:

    quam sit bellum cavere malum,

    Cic. de Or. 1, 58, 247:

    vim atque opes,

    Tac. A. 11, 1; cf. Suet. Tib. 72:

    male praecinctum puerum,

    id. Caes. 456:

    periculum,

    id. ib. 81; id. Galb. 19:

    insidias,

    id. Caes. 86; Tac. A. 13, 13:

    exitum,

    Suet. Tib. 83:

    annum,

    id. Ner. 40:

    maculas,

    Hor. A. P. 353:

    jurgia,

    Ov. A. A. 1, 591:

    hunc tu caveto,

    Hor. S. 1, 4, 85:

    proditorem,

    Quint. 7, 1, 30:

    hoc caverat mens provida Reguli,

    had prevented, Hor. C. 3, 5, 13:

    cave quicquam,

    be a little careful, Plaut. Am. 2, 1, 61.—
    2.
    Pass.: quid cavendum tibi censere, Lucil. ap. Non. p. 437, 22:

    cavenda est etiam gloriae cupiditas,

    Cic. Off. 1, 20, 68:

    cetera, quae quidem consilio provideri poterunt, cavebuntur,

    id. Att. 10, 16, 2; Quint. 8, 2, 2; 9, 4, 143; 11, 3, 27 (cf. id. 6, 5, 2):

    in hoc pestifero bello cavendo,

    Cic. Fam. 4, 3, 1:

    quod multis rationibus caveri potest,

    id. Off. 2, 24, 84; Sall. J. 67, 2:

    prius quod cautum oportuit, Postquam comedit rem, post rationem putat,

    Plaut. Trin. 2, 4, 14:

    ego tibi cautum volo,

    id. Pers. 3, 1, 41:

    satis cautum tibi ad defensionem fore,

    Cic. Verr. 2, 1, 35, § 88:

    quid quisque vitet, nunquam homini satis Cautum est,

    Hor. C. 2, 13, 14:

    id modo simul orant ac monent, ut ipsis ab invidiā caveatur,

    Liv. 3, 52, 11; cf.

    B. 1. supra: cauto opus est,

    care must be taken, Plaut. Cist. 2, 1, 64; id. Most. 4, 2, 21; id. Merc. 2, 3, 133.—
    3.
    With inf.:

    in quibus cave vereri ( = noli),

    Cic. Att. 3, 17, 3:

    caveret id petere a populo Romano, quod, etc.,

    Sall. J. 64, 2:

    caveto laedere,

    Cat. 50, 21:

    occursare capro caveto,

    Verg. E. 9, 25:

    commisisse cavet, quod, etc.,

    Hor. A. P. 168:

    cave Spem festinando praecipitare meam,

    Ov. P. 3, 1, 139:

    ut pedes omnino caveant tinguere,

    Plin. 8, 42, 68, § 169.
    II.
    Esp.
    A.
    Law t. t., to take care for, provide, order something, legally, or (of private relations) to order, decree, dispose of in writing, by will, to stipulate, etc.:

    cum ita caverent, si, etc.,

    Cic. Verr. 2, 1, 11, § 31:

    duae sunt praeterea leges de sepulcris, quarum altera privatorum aedificiis, altera ipsis sepulcris cavet,

    id. Leg. 2, 24, 61:

    cautum est in Scipionis legibus ne plures essent, etc.,

    id. Verr. 2, 2, 50, § 123:

    cautum est lege XII. Tab., ut, etc.,

    Plin. 16, 5, 6, § 15:

    cavebatur ut, etc.,

    Suet. Aug. 1;

    so,

    id. ib. 65; id. Tib. 75:

    quae legibus cauta sunt,

    Quint. 5, 10, 13:

    aliā in lege cautum,

    Cic. Inv. 2, 41, 119:

    cautum est de numero,

    Suet. Caes. 10; cf. id. Aug. 40:

    heredi caveri,

    Cic. Inv. 2, 41, 120; cf. id. Fam. 7, 6, 2:

    si hoc, qui testamentum faciebat, cavere noluisset,

    id. Leg. 2, 21, 53:

    testamento cavere ut dies natalis ageretur,

    id. Fin. 2, 31, 103; cf. Suet. Aug. 59; id. Dom. 9; id. Tib. 50:

    sibi se privatim nihil cavere... militibus cavendum, quod apud patres semel plebi, iterum legionibus cautum sit ne fraudi secessio esset,

    to make conditions, stipulate, Liv. 7, 41, 2.—
    B.
    In the lang. of business.
    1.
    Cavere ab aliquo, to make one ' s self secure, to procure bail or surety:

    tibi ego, Brute, non solvam, nisi prius a te cavero, amplius, etc.,

    Cic. Brut. 5, 18; id. Verr. 2, 2, 23, § 55; cf. infra 2.; and cautio, II.—So absol.:

    quid ita Flavio sibi cavere non venit in mentem,

    to take security, Cic. Rosc. Com. 12, 35.—
    2.
    To make one secure by bail or surety (either written or oral), to give security, to guarantee (cf. supra 1., and cautio;

    syn.: spondeo, cautionem praesto),

    Cic. Clu. 59, 162; cf. id. Verr. 2, 1, 54, § 142:

    pecunia, quam mihi Stichus Titii servus caverat,

    Dig. 46, 3, 89:

    cavere summam,

    ib. 29, 2, 97:

    chirographum,

    ib. 46, 3, 89:

    cautionem,

    ib. 46, 8, 6:

    civitates obsidibus de pecuniā cavent,

    Caes. B. G. 6, 2:

    quoniam de obsidibus inter se cavere non possent,

    id. ib. 7, 2; cf. Liv. 9, 42; 24, 2:

    cavere capite pro re aliquā,

    Plin. 34, 7, 17, § 38:

    jurejurando et chirographo de eā re,

    Suet. Calig. 12:

    cavere in duplum,

    id. Aug. 41; Tac. A. 6, 17.—Rarely, cavere personae publicae, to give security before a public authority, Just. Inst. 1, 11, 3.—
    C.
    In boxing, etc., to parry, to ward off a blow:

    adversos ictus cavere ac propulsare,

    Quint. 9, 1, 20; 5, 13, 54; cf. id. 9, 4, 8; 4, 2, 26.—
    D.
    Cavere alicui.
    1.
    To keep something from one, to protect, have a care for, make safe, take care of (cf.:

    prohibeo, defendo, provideo): scabiem pecori et jumentis caveto,

    Cato, R. R. 5, 7:

    melius ei cavere volo, quam ipse aliis solet,

    Cic. Fam. 3, 1, 3:

    mihi meisque,

    id. Top. 1, 4; id. Fam. 7, 6, 2:

    veterani, quibus hic ordo diligentissime caverat,

    id. Phil. 1, 2, 6; cf.: qui in Oratore tuo caves tibi per Brutum, Caes. ap. Cic. Fam. 6, 7, 4:

    quique aliis cavit, non cavet ipsi sibi,

    Ov. A. A. 1, 84:

    securitati,

    Suet. Tit. 6:

    concordiae publicae,

    Vell. 2, 48, 5; Petr. 133; Sil. 8, 493.—
    2.
    Affirmatively, to take care for, attend to a thing for a person, provide: Ba. Haec ita me orat sibi qui caveat aliquem ut hominem reperiam... Id, amabo te, huic caveas. Pi. Quid isti caveam? Plaut. Bacch. 1, 1, 8; 1, 1, 10; cf. I. C. 3. supra.—Hence, cautus, a, um, P. a.
    A.
    Neutr., careful, circumspect, wary, cautious, provident (syn.: providus, prudens;

    class. in prose and poetry): ut cautus est, ubi nihil opu'st,

    Ter. Phorm. 4, 5, 3:

    parum cauti providique,

    Cic. Rosc. Am. 40, 117:

    cauti in periculis,

    id. Agr. 1, 9, 27:

    in scribendo,

    id. Q. Fr. 3, 9, 3:

    in credendo,

    id. Att. 10, 9, 3:

    in verbis serendis,

    Hor. A. P. 46:

    mensor,

    Ov. M. 1, 136:

    mariti,

    id. ib. 9, 751:

    lupus,

    Hor. Ep. 1, 16, 50:

    vulpes,

    id. ib. 1, 1, 73 et saep.:

    quem certi homines monuerunt, ut cautior esset,

    Cic. Sest. 18, 41:

    dubium cautior an audentior,

    Suet. Caes. 58.—Constr. with ad:

    ad praesentius malum cautiores,

    Liv. 24, 32, 3; Tib. 1, 9, 46; Quint. 6, 1, 20. —With adversus:

    parum cautus adversus colloquii fraudem,

    Liv. 38, 25, 7.—With erga:

    erga bona sua satis cautus,

    Curt. 10, 1, 40.—With contra:

    contra quam (fortunam) non satis cauta mortalitas est,

    Curt. 8, 4, 24.—With inf.:

    cautum dignos assumere,

    Hor. S. 1, 6, 51.—With gen.:

    rei divinae,

    Macr. S. 1, 15.—
    b.
    Transf. to inanimate things:

    consilium,

    Cic. Phil. 13, 3, 6; Tac. A. 11, 29:

    cautissima senectus,

    id. H. 2, 76:

    pectus,

    Prop. 3 (4), 5, 8:

    manus,

    Ov. F. 2, 336:

    terga,

    id. Tr. 1, 9, 20:

    arma,

    Sil. 14, 188:

    timor,

    Ov. Tr. 3, 4, 65.— Subst.: cauta, ōrum, n.:

    legum,

    the provisions, Cassiod. Var. 5, 14.—
    B.
    Pass. (acc. to I. B. 1., and II. B.), made safe, secured:

    cautos nominibus rectis expendere nummos,

    Hor. Ep. 2, 1, 105:

    cautus ab incursu belli,

    Luc. 4, 409: quo mulieri esset res cautior ( that her property might be made more secure), curavit, ut, etc., Cic. Caecin. 4, 11.—
    2.
    Trop., safe, secure (rare):

    in eam partem peccare, quae est cautior,

    Cic. Rosc. Am. 20, 56:

    (civitates) murorum firmitate cautissimae,

    Amm. 14, 8, 13.— Adv.: cau-tē.
    1.
    (Acc. to caveo, I. A.) Cautiously:

    caute et cogitate rem tractare,

    Plaut. Trin. 2, 2, 46:

    pedetentimque dicere,

    Cic. Clu. 42, 118:

    et cum judicio,

    Quint. 10, 2, 3 et saep. — Comp., Cic. Deiot. 6, 18; Quint. 2, 15, 21; 9, 2, 76; Hor. C. 1, 8, 10 al.— Sup., Cic. Att. 15, 26, 3.—
    2.
    (Acc. to caveo, I. B. 1.) With security, cautiously, Cic. Leg. 2, 21, 53:

    aliter nec caute nec jure fieri potest,

    id. Att. 15, 17, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > cauta

  • 11 caveo

    căvĕo, cāvi, cautum, (2 d pers. sing. scanned cavĕs, Ter. Ad. 2, 1, 19; imper. cavĕ, Plaut. As. 2, 4, 61; id. Capt. 2, 3, 71; id. Most. 1, 4, 13 et saep.: Cat. 50, 19; Hor. S. 2, 3, 38; Prop. 1, 7, 25; v. Neue, Formenl. 2, p. 435; old sup. CAVĬTVM, C. I. L. 1, 200, 6 sq.), 3, v. n. and a. [root SKOF- or KOF-, to be wary; whence Gr. thuoskoos, akouô, etc.; Lat. causa, cura; cf. also Germ. scheuen; Engl. shy], to be on one ' s guard, either for one's self or (more rarely) for another; hence,
    I.
    In gen., with and without sibi, to be on one ' s guard, to take care, take heed, beware, guard against, avoid, = phulassomai, and the Fr. se garder, prendre garde, etc.; constr., absol., with ub, and in a course of action with ne or ut (also ellipt. with the simple subj.); or, as in Greek, with acc. (= phulassomai ti); hence also pass. and with inf., and once with cum.
    A.
    Absol.:

    qui consulte, docte, atque astute cavet,

    Plaut. Rud. 4, 7, 14:

    faciet, nisi caveo,

    Ter. Heaut. 4, 4, 8:

    ego cavebo,

    id. Ad. 4, 2, 12; 1, 1, 45:

    erunt (molesti) nisi cavetis. Cautum est, inquit,

    Cic. Ac. 2, 29, 93; Quint. 8, 3, 47:

    cum animum attendisset ad cavendum,

    Nep. Alcib. 5, 2; Suet. Claud. 37:

    metues, doctusque cavebis,

    Hor. S. 2, 7, 68.—Esp. freq. in the warning cave, look out! be careful! Ter. And. 1, 2, 34; id. Phorm. 2, 3, 51; Hor. C. 1, 14, 16; Ov. M. 2, 89.—
    B.
    With ab and abl.:

    eo mi abs te caveo cautius,

    Plaut. Men. 1, 2, 42; id. Ps. 1, 5, 59; 4, 7, 128:

    si abs te modo uno caveo,

    id. Most. 3, 3, 24; Ter. Eun. 5, 2, 44:

    sibi ab eo,

    Plaut. Bacch. 4, 4, 87:

    navis Aps quă cavendum nobis sane censeo,

    id. Men. 2, 2, 70:

    pater a me petiit Ut mihi caverem a Pseudolo servo suo,

    id. Ps. 3, 2, 108:

    a crasso infortunio,

    id. Rud. 3, 5, 53:

    ille Pompeium monebat, ut meam domum metueret, atque a me ipso caveret,

    Cic. Sest. 64, 133:

    caveo ab homine impuro,

    id. Phil. 12, 10, 25:

    a Cassio,

    Suet. Calig. 57:

    a veneno,

    Cic. Fin. 5, 22, 64:

    ab insidiis,

    Sall. J. 108, 2:

    monitum ut sibi ab insidiis Rufini caveret,

    App. Mag. 87, p. 329, 16; id. M. 2, p. 117, 3.—
    2.
    With the simple abl.:

    caveo malo,

    Plaut. Bacch. 1, 2, 39:

    infortunio,

    id. Rud. 3, 5, 48: id. Cas. 2, 6, 59; id. Men. 1, 2, 13; id. Pers. 3, 1, 41:

    ipsus sibi cavit loco,

    i. e. got out of the way, Ter. Eun. 4, 7, 12.—
    3.
    With cum (rare):

    Hercle, mihi tecum cavendum est,

    with you, I must look out for myself, Plaut. Most. 5, 2, 21.—
    4.
    With adversus, Quint. 9, 1, 20. —
    C.
    Followed by a final clause.
    1.
    With ne, to take heed that... not, to be on one ' s guard lest: qui cavet ne decipiatur, vix cavet;

    cum etiam cavet, etiam cum cavisse ratus est, saepe is cautor captus est,

    Plaut. Capt. 2, 2, 5 and 6:

    caves, ne videat, etc.,

    Ter. Heaut. 2, 2, 6:

    ego me scio cavisse, ne ulla merito contumelia Fieri a nobis posset,

    id. Hec. 3, 5, 20; Afran. ap. Non. p. 111, 14; Lucr. 4, 1141:

    cavete, judices, ne nova... proscriptio instaurata esse videatur,

    Cic. Rosc. Am. 53, 153; id. Div. 2, 40, 84; id. Fam. 3, 12, 4; 11, 21, 4; Sall. J. 55, 3; Suet. Tib. 37:

    cave, ne,

    Cat. 61, 152; Hor. C. 3, 7, 24; id. S. 2, 3, 177; id. Ep. 1, 6, 32; 1, 13, 19; Ov. M. 2, 89; 10, 685:

    cave sis, ne,

    Plaut. Am. 2, 2, 215:

    caveto ne,

    Cato, R. R. 5, 6:

    caveas, ne,

    Hor. S. 2, 1, 80:

    caveant, ne,

    id. A. P. 244:

    cavendum est, ne,

    Cic. Off. 1, 39, 140; Quint. 4, 3, 8; 12, 11, 2; Suet. Tib. 67; Quint. 9, 4, 23; 5, 11, 27.—
    2.
    With ut ne (rare):

    quod ut ne accidat cavendum est,

    Cic. Lael. 26, 99.—
    3.
    With a simple subj.; so only imper.: cave or cavete (cf. age), beware of, take care not, etc.:

    cave geras,

    Plaut. Capt. 2, 3, 79:

    dixeris,

    Ter. Ad. 3, 4, 12:

    faxis cave,

    id. And. 4, 4, 14; id. Heaut. 1, 2, 13; Hor. S. 2, 3, 38:

    sis,

    Ter. Eun. 4, 7, 29:

    contingas,

    Lucr. 2, 755:

    despuas,

    Cat. 50, 19:

    ignoscas,

    Cic. Lig. 5, 14:

    existimes,

    id. Fam. 9, 24, 4:

    putes,

    id. ib. 10, 12, 1 al.—Rarely with 1 st pers.:

    cave posthac, si me amas, umquam istuc verbum ex te audiam,

    Ter. Heaut. 5, 4, 8; cf. id. ib. 5, 4, 9.—With 3 d pers.:

    resciscat quisquam,

    Ter. Phorm. 5, 1, 37:

    te fratrum misereatur,

    Cic. Lig. 5, 14:

    roget te,

    Hor. S. 2, 5, 75:

    cave quisquam flocci fecerit,

    Plaut. Men. 5, 7, 5:

    armis concurrant arma cavete,

    Verg. A. 11, 293.—And like age, cave with a verb in plur.:

    cave dirumpatis,

    Plaut. Poen. prol. 117.—
    4.
    With ut, to take care that:

    cauto opu'st, Ut sobrie hoc agatur,

    Plaut. Capt. 2, 1, 29; cf.

    D. 2, infra: tertium est, ut caveamus, ut ea, quae, etc.,

    Cic. Off. 1, 39, 141:

    quaero quid sit, quod... tam accurate caveat et sanciat, ut heredes sui dent, etc.,

    id. Fin. 2, 31, 101:

    caverat sibi ille adulter omnium ut suorum scelerum socium te adjutoremque praebeas,

    id. Pis. 12, 28; Liv. 3, 10, 14; Plin. Pan. 39, 1:

    cavebitur ut, etc.,

    Col. 2, 8, 3; cf. under II. A.—Very rarely with ut omitted, take care to, be sure to (late Lat.):

    sed heus tu... cave regrediare cenā maturius,

    App. M. 2, p. 122, 32; 2, p. 124, [p. 306] 35.—
    D.
    As act.
    1.
    With acc. of pers. or thing against which warning is given or beed taken, to guard against, to be aware of, to beware of, etc.:

    profecto quid nunc primum caveam, nescio,

    Plaut. Ps. 3, 2, 104:

    tu, quod cavere possis, stultum admittere'st,

    Ter. Eun. 4, 6, 23; Lucil. ap. Non. p. 437, 23:

    caveamus fulminis ictum,

    Lucr. 6, 406: cave canem, Varr. ap. Non. p. 153, 1; Inscr. Orell. 4320;

    v. canis: interventum alicujus,

    Cic. Att. 16, 11, 1:

    omnia,

    id. Fam. 11, 21, 4:

    me,

    id. Dom. 11, 28:

    vallum caecum fossasque,

    Caes. B. C. 1, 28:

    quam sit bellum cavere malum,

    Cic. de Or. 1, 58, 247:

    vim atque opes,

    Tac. A. 11, 1; cf. Suet. Tib. 72:

    male praecinctum puerum,

    id. Caes. 456:

    periculum,

    id. ib. 81; id. Galb. 19:

    insidias,

    id. Caes. 86; Tac. A. 13, 13:

    exitum,

    Suet. Tib. 83:

    annum,

    id. Ner. 40:

    maculas,

    Hor. A. P. 353:

    jurgia,

    Ov. A. A. 1, 591:

    hunc tu caveto,

    Hor. S. 1, 4, 85:

    proditorem,

    Quint. 7, 1, 30:

    hoc caverat mens provida Reguli,

    had prevented, Hor. C. 3, 5, 13:

    cave quicquam,

    be a little careful, Plaut. Am. 2, 1, 61.—
    2.
    Pass.: quid cavendum tibi censere, Lucil. ap. Non. p. 437, 22:

    cavenda est etiam gloriae cupiditas,

    Cic. Off. 1, 20, 68:

    cetera, quae quidem consilio provideri poterunt, cavebuntur,

    id. Att. 10, 16, 2; Quint. 8, 2, 2; 9, 4, 143; 11, 3, 27 (cf. id. 6, 5, 2):

    in hoc pestifero bello cavendo,

    Cic. Fam. 4, 3, 1:

    quod multis rationibus caveri potest,

    id. Off. 2, 24, 84; Sall. J. 67, 2:

    prius quod cautum oportuit, Postquam comedit rem, post rationem putat,

    Plaut. Trin. 2, 4, 14:

    ego tibi cautum volo,

    id. Pers. 3, 1, 41:

    satis cautum tibi ad defensionem fore,

    Cic. Verr. 2, 1, 35, § 88:

    quid quisque vitet, nunquam homini satis Cautum est,

    Hor. C. 2, 13, 14:

    id modo simul orant ac monent, ut ipsis ab invidiā caveatur,

    Liv. 3, 52, 11; cf.

    B. 1. supra: cauto opus est,

    care must be taken, Plaut. Cist. 2, 1, 64; id. Most. 4, 2, 21; id. Merc. 2, 3, 133.—
    3.
    With inf.:

    in quibus cave vereri ( = noli),

    Cic. Att. 3, 17, 3:

    caveret id petere a populo Romano, quod, etc.,

    Sall. J. 64, 2:

    caveto laedere,

    Cat. 50, 21:

    occursare capro caveto,

    Verg. E. 9, 25:

    commisisse cavet, quod, etc.,

    Hor. A. P. 168:

    cave Spem festinando praecipitare meam,

    Ov. P. 3, 1, 139:

    ut pedes omnino caveant tinguere,

    Plin. 8, 42, 68, § 169.
    II.
    Esp.
    A.
    Law t. t., to take care for, provide, order something, legally, or (of private relations) to order, decree, dispose of in writing, by will, to stipulate, etc.:

    cum ita caverent, si, etc.,

    Cic. Verr. 2, 1, 11, § 31:

    duae sunt praeterea leges de sepulcris, quarum altera privatorum aedificiis, altera ipsis sepulcris cavet,

    id. Leg. 2, 24, 61:

    cautum est in Scipionis legibus ne plures essent, etc.,

    id. Verr. 2, 2, 50, § 123:

    cautum est lege XII. Tab., ut, etc.,

    Plin. 16, 5, 6, § 15:

    cavebatur ut, etc.,

    Suet. Aug. 1;

    so,

    id. ib. 65; id. Tib. 75:

    quae legibus cauta sunt,

    Quint. 5, 10, 13:

    aliā in lege cautum,

    Cic. Inv. 2, 41, 119:

    cautum est de numero,

    Suet. Caes. 10; cf. id. Aug. 40:

    heredi caveri,

    Cic. Inv. 2, 41, 120; cf. id. Fam. 7, 6, 2:

    si hoc, qui testamentum faciebat, cavere noluisset,

    id. Leg. 2, 21, 53:

    testamento cavere ut dies natalis ageretur,

    id. Fin. 2, 31, 103; cf. Suet. Aug. 59; id. Dom. 9; id. Tib. 50:

    sibi se privatim nihil cavere... militibus cavendum, quod apud patres semel plebi, iterum legionibus cautum sit ne fraudi secessio esset,

    to make conditions, stipulate, Liv. 7, 41, 2.—
    B.
    In the lang. of business.
    1.
    Cavere ab aliquo, to make one ' s self secure, to procure bail or surety:

    tibi ego, Brute, non solvam, nisi prius a te cavero, amplius, etc.,

    Cic. Brut. 5, 18; id. Verr. 2, 2, 23, § 55; cf. infra 2.; and cautio, II.—So absol.:

    quid ita Flavio sibi cavere non venit in mentem,

    to take security, Cic. Rosc. Com. 12, 35.—
    2.
    To make one secure by bail or surety (either written or oral), to give security, to guarantee (cf. supra 1., and cautio;

    syn.: spondeo, cautionem praesto),

    Cic. Clu. 59, 162; cf. id. Verr. 2, 1, 54, § 142:

    pecunia, quam mihi Stichus Titii servus caverat,

    Dig. 46, 3, 89:

    cavere summam,

    ib. 29, 2, 97:

    chirographum,

    ib. 46, 3, 89:

    cautionem,

    ib. 46, 8, 6:

    civitates obsidibus de pecuniā cavent,

    Caes. B. G. 6, 2:

    quoniam de obsidibus inter se cavere non possent,

    id. ib. 7, 2; cf. Liv. 9, 42; 24, 2:

    cavere capite pro re aliquā,

    Plin. 34, 7, 17, § 38:

    jurejurando et chirographo de eā re,

    Suet. Calig. 12:

    cavere in duplum,

    id. Aug. 41; Tac. A. 6, 17.—Rarely, cavere personae publicae, to give security before a public authority, Just. Inst. 1, 11, 3.—
    C.
    In boxing, etc., to parry, to ward off a blow:

    adversos ictus cavere ac propulsare,

    Quint. 9, 1, 20; 5, 13, 54; cf. id. 9, 4, 8; 4, 2, 26.—
    D.
    Cavere alicui.
    1.
    To keep something from one, to protect, have a care for, make safe, take care of (cf.:

    prohibeo, defendo, provideo): scabiem pecori et jumentis caveto,

    Cato, R. R. 5, 7:

    melius ei cavere volo, quam ipse aliis solet,

    Cic. Fam. 3, 1, 3:

    mihi meisque,

    id. Top. 1, 4; id. Fam. 7, 6, 2:

    veterani, quibus hic ordo diligentissime caverat,

    id. Phil. 1, 2, 6; cf.: qui in Oratore tuo caves tibi per Brutum, Caes. ap. Cic. Fam. 6, 7, 4:

    quique aliis cavit, non cavet ipsi sibi,

    Ov. A. A. 1, 84:

    securitati,

    Suet. Tit. 6:

    concordiae publicae,

    Vell. 2, 48, 5; Petr. 133; Sil. 8, 493.—
    2.
    Affirmatively, to take care for, attend to a thing for a person, provide: Ba. Haec ita me orat sibi qui caveat aliquem ut hominem reperiam... Id, amabo te, huic caveas. Pi. Quid isti caveam? Plaut. Bacch. 1, 1, 8; 1, 1, 10; cf. I. C. 3. supra.—Hence, cautus, a, um, P. a.
    A.
    Neutr., careful, circumspect, wary, cautious, provident (syn.: providus, prudens;

    class. in prose and poetry): ut cautus est, ubi nihil opu'st,

    Ter. Phorm. 4, 5, 3:

    parum cauti providique,

    Cic. Rosc. Am. 40, 117:

    cauti in periculis,

    id. Agr. 1, 9, 27:

    in scribendo,

    id. Q. Fr. 3, 9, 3:

    in credendo,

    id. Att. 10, 9, 3:

    in verbis serendis,

    Hor. A. P. 46:

    mensor,

    Ov. M. 1, 136:

    mariti,

    id. ib. 9, 751:

    lupus,

    Hor. Ep. 1, 16, 50:

    vulpes,

    id. ib. 1, 1, 73 et saep.:

    quem certi homines monuerunt, ut cautior esset,

    Cic. Sest. 18, 41:

    dubium cautior an audentior,

    Suet. Caes. 58.—Constr. with ad:

    ad praesentius malum cautiores,

    Liv. 24, 32, 3; Tib. 1, 9, 46; Quint. 6, 1, 20. —With adversus:

    parum cautus adversus colloquii fraudem,

    Liv. 38, 25, 7.—With erga:

    erga bona sua satis cautus,

    Curt. 10, 1, 40.—With contra:

    contra quam (fortunam) non satis cauta mortalitas est,

    Curt. 8, 4, 24.—With inf.:

    cautum dignos assumere,

    Hor. S. 1, 6, 51.—With gen.:

    rei divinae,

    Macr. S. 1, 15.—
    b.
    Transf. to inanimate things:

    consilium,

    Cic. Phil. 13, 3, 6; Tac. A. 11, 29:

    cautissima senectus,

    id. H. 2, 76:

    pectus,

    Prop. 3 (4), 5, 8:

    manus,

    Ov. F. 2, 336:

    terga,

    id. Tr. 1, 9, 20:

    arma,

    Sil. 14, 188:

    timor,

    Ov. Tr. 3, 4, 65.— Subst.: cauta, ōrum, n.:

    legum,

    the provisions, Cassiod. Var. 5, 14.—
    B.
    Pass. (acc. to I. B. 1., and II. B.), made safe, secured:

    cautos nominibus rectis expendere nummos,

    Hor. Ep. 2, 1, 105:

    cautus ab incursu belli,

    Luc. 4, 409: quo mulieri esset res cautior ( that her property might be made more secure), curavit, ut, etc., Cic. Caecin. 4, 11.—
    2.
    Trop., safe, secure (rare):

    in eam partem peccare, quae est cautior,

    Cic. Rosc. Am. 20, 56:

    (civitates) murorum firmitate cautissimae,

    Amm. 14, 8, 13.— Adv.: cau-tē.
    1.
    (Acc. to caveo, I. A.) Cautiously:

    caute et cogitate rem tractare,

    Plaut. Trin. 2, 2, 46:

    pedetentimque dicere,

    Cic. Clu. 42, 118:

    et cum judicio,

    Quint. 10, 2, 3 et saep. — Comp., Cic. Deiot. 6, 18; Quint. 2, 15, 21; 9, 2, 76; Hor. C. 1, 8, 10 al.— Sup., Cic. Att. 15, 26, 3.—
    2.
    (Acc. to caveo, I. B. 1.) With security, cautiously, Cic. Leg. 2, 21, 53:

    aliter nec caute nec jure fieri potest,

    id. Att. 15, 17, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > caveo

  • 12 compositio

    compŏsĭtĭo ( conp-), ōnis, f. [compono].
    I. A.
    Prop.:

    unguentorum,

    Cic. N. D. 2, 58, 146:

    membrorum,

    id. ib. 1, 18, 47.—Fig.:

    varia sonorum,

    Cic. Tusc. 1, 18, 41:

    rerum,

    id. Off. 1, 40, 142:

    magistratuum,

    id. Leg. 3, 5, 12:

    medicamentorum,

    Sen. Ep. 8, 2:

    remediorum,

    id. Ben. 4, 28, 4.—Hence,
    2.
    Esp., concr., in medic. lang., a compound, mixture, Cels. 5, 26 fin.; 6, 6, 16; Plin. 23, 8, 77, § 149; Veg. 1, 17, 16. Thus the title of a writing of Scribonius: Compositiones medicae.—
    B.
    Trop.
    1.
    A connection, coherence, system:

    disciplinae,

    Cic. Fin. 3, 22, 74.—
    2.
    A drawing up in writing, composition:

    juris pontificalis,

    Cic. Leg. 2, 22, 55.—
    b.
    Kat exochên, a proper connection in style and position of words, arrangement, disposition:

    compositio apta,

    Cic. de Or. 3, 52, 200:

    tota servit gravitati vocum aut suavitati,

    id. Or. 54, 182; cf. id. Brut. 88, 303; Auct. Her. 4, 12, 18:

    lege Ciceronem: conpositio ejus una est, pedem servat lenta,

    Sen. Ep. 100, 7; 114, 15; in Quint. very freq.; cf. the 4th chap. of the 9th book: De compositione.—
    II.
    A laying together for preservation, a laying up of fruits, Col. 12, 26, 6; 12, 51, 1; in plur.:

    rerum auctumnalium,

    id. 12, 44, 1.—
    B.
    Trop., a peaceful union, an accommodation of a difference, an agreement, compact:

    pacis, concordiae, compositionis auctor esse non destiti,

    Cic. Phil. 2, 10, 24; id. Rosc. Am. 12, 33; Caes. ap Cic. Att. 9, 13, A, 1; Caes. B. C. 1, 26; 1, 32; 3, 15 fin.; Dig. 28, 16, 6.—
    III.
    A bringing together or matching of combatants:

    gladiatorum,

    Cic. Fam. 2, 8, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > compositio

  • 13 Concordia

    1.
    concordĭa, ae, f. [concors], an agreeing together, union, harmony, concord (opp. discordia, Sall. J. 10, 6; Sen. Ep. 94, 46;

    opp. bellum,

    Lucr. 1, 457;

    opp. repugnantia,

    Plin. 29, 4, 17, § 61; freq. and class. in prose and poetry).
    I.
    Of persons:

    redigere aliquem in antiquam concordiam alicujus,

    Plaut. Am. 1, 2, 13; cf.:

    redire in concordiam,

    id. ib. 3, 3, 7:

    conjunctio atque concordia,

    Cic. Verr. 2, 3, 9, § 23: conspiratio atque concordia omnium ordinum ad defendendam libertatem, Lentulus ap. Cic. Fam. 12, 15, 3:

    equites concordiā conjunctissimi,

    Cic. Clu. 55, 152:

    de equestri concordiā, de consensione Italiae,

    id. Att. 1, 14, 4; Liv. 4, 43, 11:

    quorum perpetuam vitae concordiam mors quoque miscuit,

    id. 40, 8, 15:

    de reconciliandā concordiā agere,

    id. 41, 25, 2:

    concordiam confirmare cum aliquo,

    Cic. Phil. 13, 1, 2:

    ut (dissensiones) non reconciliatione concordiae, sed internicione civium dijudicatae sint,

    id. Cat. 3, 10, 25:

    agi deinde de concordiā coeptum,

    Liv. 2, 33, 1: aliquos in pristinam concordiam reducere, Balb. ap. Cic. Att. 8, 15, A, 1:

    ad concordiam hortare,

    Quint. 6, 1, 50; cf.:

    concordiam suadere,

    Suet. Oth. 8:

    ordinum concordiam disjunxit,

    Cic. Att. 1, 18, 3:

    si Caesar ejus aspernaretur concordiam,

    his friendship, alliance, Vell. 2, 65, 1:

    Temporis angusti mansit concordia discors,

    i. e. feigned friendship, Luc. 1, 98; cf. II. infra.—
    B.
    Poet., meton. (abstr. pro concr.), an intimate friend:

    et cum Pirithoo, felix concordia, Theseus,

    Ov. M. 8, 303.—
    II.
    Of inanim. and abstr. things:

    vocum,

    Col. 12, 2, 4 (acc. to Cic. Oecon.); cf.:

    concordia sociata nervorum,

    Quint. 5, 10, 124:

    concordia quam magnes cum ferro habet,

    Plin. 34, 14, 42, § 147: illa dissimilium concordia, quam vocant harmonian, Quint. 1, 10, 12; cf. thus discors (rerum), neikos kai philia, Ov. M. 1, 433; Hor. Ep. 1, 12, 19:

    poëtae discordiā concordiā mundum constare dixerunt,

    Lact. 2, 9, 17:

    rerum agendarum ordo et, ut ita dicam, concordia,

    Cic. Fin. 3, 6, 21:

    quia (temperantia) pacem animis adferat et eos quasi concordiā quādam placet ac leniat,

    by a certain equanimity, id. ib. 1, 14, 47:

    Sirenum,

    the harmonious singing, Petr. 127 al.
    2.
    Concordĭa, ae, nom. propr.
    I.
    The goddess of Concord, Gr. Homonoia, to whom several temples were dedicated at Rome, usually after civil strife; the oldest was founded by Camillus, A. U. C. 386, and renewed by Tiberius and Livia, A. U. C. 762, Ov. F. 1, 639 sqq.; Suet. Tib. 20; a second was consecrated by Cn. Flavius after the Samnite war, Liv. 9, 46, 6; Plin. 33, 1, 6, § 19; cf. Liv. 40, 19, 2; a third by Opimius after the disturbances led by the Gracchi, Aug. Civ. Dei, 3, 25;

    the Senate frequently met in one of these, probably the first,

    Cic. Phil. 2, 8, 19; Sall. C. 46, 4; cf. also Varr. L. L. 5, § 73 Müll.; Cic. N. D. 2, 23, 61; 3, 18, 47; Liv. 9, 46, 6; 22, 33, 7; Ov. F. 2, 631; 3, 881; 6, 91; Tac. H. 3, 68 al.—
    II.
    Of persons.
    A.
    A surname of the emperor Vitellius, Suet. Vit. 15 fin.
    B.
    The name of a female slave, Dig. 40, 5, 40 init.
    III.
    The name of several towns, esp.,
    A.
    A Roman colony in the Venetian territory, now Concordia, Mel. 2, 4, 3; Plin. 3, 18, 22, § 126; Aur. Vict. Epit. 16, 5.—
    B.
    A town in Lusitania, now La Guarda, whose inhabitants are called Concordĭenses, ĭum, m., Plin. 4, 22, 35, § 118.—
    C.
    A town in Gallia Belgica, near the modern Weissenburg, Amm. 16, 12, 58 al.

    Lewis & Short latin dictionary > Concordia

  • 14 concordia

    1.
    concordĭa, ae, f. [concors], an agreeing together, union, harmony, concord (opp. discordia, Sall. J. 10, 6; Sen. Ep. 94, 46;

    opp. bellum,

    Lucr. 1, 457;

    opp. repugnantia,

    Plin. 29, 4, 17, § 61; freq. and class. in prose and poetry).
    I.
    Of persons:

    redigere aliquem in antiquam concordiam alicujus,

    Plaut. Am. 1, 2, 13; cf.:

    redire in concordiam,

    id. ib. 3, 3, 7:

    conjunctio atque concordia,

    Cic. Verr. 2, 3, 9, § 23: conspiratio atque concordia omnium ordinum ad defendendam libertatem, Lentulus ap. Cic. Fam. 12, 15, 3:

    equites concordiā conjunctissimi,

    Cic. Clu. 55, 152:

    de equestri concordiā, de consensione Italiae,

    id. Att. 1, 14, 4; Liv. 4, 43, 11:

    quorum perpetuam vitae concordiam mors quoque miscuit,

    id. 40, 8, 15:

    de reconciliandā concordiā agere,

    id. 41, 25, 2:

    concordiam confirmare cum aliquo,

    Cic. Phil. 13, 1, 2:

    ut (dissensiones) non reconciliatione concordiae, sed internicione civium dijudicatae sint,

    id. Cat. 3, 10, 25:

    agi deinde de concordiā coeptum,

    Liv. 2, 33, 1: aliquos in pristinam concordiam reducere, Balb. ap. Cic. Att. 8, 15, A, 1:

    ad concordiam hortare,

    Quint. 6, 1, 50; cf.:

    concordiam suadere,

    Suet. Oth. 8:

    ordinum concordiam disjunxit,

    Cic. Att. 1, 18, 3:

    si Caesar ejus aspernaretur concordiam,

    his friendship, alliance, Vell. 2, 65, 1:

    Temporis angusti mansit concordia discors,

    i. e. feigned friendship, Luc. 1, 98; cf. II. infra.—
    B.
    Poet., meton. (abstr. pro concr.), an intimate friend:

    et cum Pirithoo, felix concordia, Theseus,

    Ov. M. 8, 303.—
    II.
    Of inanim. and abstr. things:

    vocum,

    Col. 12, 2, 4 (acc. to Cic. Oecon.); cf.:

    concordia sociata nervorum,

    Quint. 5, 10, 124:

    concordia quam magnes cum ferro habet,

    Plin. 34, 14, 42, § 147: illa dissimilium concordia, quam vocant harmonian, Quint. 1, 10, 12; cf. thus discors (rerum), neikos kai philia, Ov. M. 1, 433; Hor. Ep. 1, 12, 19:

    poëtae discordiā concordiā mundum constare dixerunt,

    Lact. 2, 9, 17:

    rerum agendarum ordo et, ut ita dicam, concordia,

    Cic. Fin. 3, 6, 21:

    quia (temperantia) pacem animis adferat et eos quasi concordiā quādam placet ac leniat,

    by a certain equanimity, id. ib. 1, 14, 47:

    Sirenum,

    the harmonious singing, Petr. 127 al.
    2.
    Concordĭa, ae, nom. propr.
    I.
    The goddess of Concord, Gr. Homonoia, to whom several temples were dedicated at Rome, usually after civil strife; the oldest was founded by Camillus, A. U. C. 386, and renewed by Tiberius and Livia, A. U. C. 762, Ov. F. 1, 639 sqq.; Suet. Tib. 20; a second was consecrated by Cn. Flavius after the Samnite war, Liv. 9, 46, 6; Plin. 33, 1, 6, § 19; cf. Liv. 40, 19, 2; a third by Opimius after the disturbances led by the Gracchi, Aug. Civ. Dei, 3, 25;

    the Senate frequently met in one of these, probably the first,

    Cic. Phil. 2, 8, 19; Sall. C. 46, 4; cf. also Varr. L. L. 5, § 73 Müll.; Cic. N. D. 2, 23, 61; 3, 18, 47; Liv. 9, 46, 6; 22, 33, 7; Ov. F. 2, 631; 3, 881; 6, 91; Tac. H. 3, 68 al.—
    II.
    Of persons.
    A.
    A surname of the emperor Vitellius, Suet. Vit. 15 fin.
    B.
    The name of a female slave, Dig. 40, 5, 40 init.
    III.
    The name of several towns, esp.,
    A.
    A Roman colony in the Venetian territory, now Concordia, Mel. 2, 4, 3; Plin. 3, 18, 22, § 126; Aur. Vict. Epit. 16, 5.—
    B.
    A town in Lusitania, now La Guarda, whose inhabitants are called Concordĭenses, ĭum, m., Plin. 4, 22, 35, § 118.—
    C.
    A town in Gallia Belgica, near the modern Weissenburg, Amm. 16, 12, 58 al.

    Lewis & Short latin dictionary > concordia

  • 15 Concordienses

    1.
    concordĭa, ae, f. [concors], an agreeing together, union, harmony, concord (opp. discordia, Sall. J. 10, 6; Sen. Ep. 94, 46;

    opp. bellum,

    Lucr. 1, 457;

    opp. repugnantia,

    Plin. 29, 4, 17, § 61; freq. and class. in prose and poetry).
    I.
    Of persons:

    redigere aliquem in antiquam concordiam alicujus,

    Plaut. Am. 1, 2, 13; cf.:

    redire in concordiam,

    id. ib. 3, 3, 7:

    conjunctio atque concordia,

    Cic. Verr. 2, 3, 9, § 23: conspiratio atque concordia omnium ordinum ad defendendam libertatem, Lentulus ap. Cic. Fam. 12, 15, 3:

    equites concordiā conjunctissimi,

    Cic. Clu. 55, 152:

    de equestri concordiā, de consensione Italiae,

    id. Att. 1, 14, 4; Liv. 4, 43, 11:

    quorum perpetuam vitae concordiam mors quoque miscuit,

    id. 40, 8, 15:

    de reconciliandā concordiā agere,

    id. 41, 25, 2:

    concordiam confirmare cum aliquo,

    Cic. Phil. 13, 1, 2:

    ut (dissensiones) non reconciliatione concordiae, sed internicione civium dijudicatae sint,

    id. Cat. 3, 10, 25:

    agi deinde de concordiā coeptum,

    Liv. 2, 33, 1: aliquos in pristinam concordiam reducere, Balb. ap. Cic. Att. 8, 15, A, 1:

    ad concordiam hortare,

    Quint. 6, 1, 50; cf.:

    concordiam suadere,

    Suet. Oth. 8:

    ordinum concordiam disjunxit,

    Cic. Att. 1, 18, 3:

    si Caesar ejus aspernaretur concordiam,

    his friendship, alliance, Vell. 2, 65, 1:

    Temporis angusti mansit concordia discors,

    i. e. feigned friendship, Luc. 1, 98; cf. II. infra.—
    B.
    Poet., meton. (abstr. pro concr.), an intimate friend:

    et cum Pirithoo, felix concordia, Theseus,

    Ov. M. 8, 303.—
    II.
    Of inanim. and abstr. things:

    vocum,

    Col. 12, 2, 4 (acc. to Cic. Oecon.); cf.:

    concordia sociata nervorum,

    Quint. 5, 10, 124:

    concordia quam magnes cum ferro habet,

    Plin. 34, 14, 42, § 147: illa dissimilium concordia, quam vocant harmonian, Quint. 1, 10, 12; cf. thus discors (rerum), neikos kai philia, Ov. M. 1, 433; Hor. Ep. 1, 12, 19:

    poëtae discordiā concordiā mundum constare dixerunt,

    Lact. 2, 9, 17:

    rerum agendarum ordo et, ut ita dicam, concordia,

    Cic. Fin. 3, 6, 21:

    quia (temperantia) pacem animis adferat et eos quasi concordiā quādam placet ac leniat,

    by a certain equanimity, id. ib. 1, 14, 47:

    Sirenum,

    the harmonious singing, Petr. 127 al.
    2.
    Concordĭa, ae, nom. propr.
    I.
    The goddess of Concord, Gr. Homonoia, to whom several temples were dedicated at Rome, usually after civil strife; the oldest was founded by Camillus, A. U. C. 386, and renewed by Tiberius and Livia, A. U. C. 762, Ov. F. 1, 639 sqq.; Suet. Tib. 20; a second was consecrated by Cn. Flavius after the Samnite war, Liv. 9, 46, 6; Plin. 33, 1, 6, § 19; cf. Liv. 40, 19, 2; a third by Opimius after the disturbances led by the Gracchi, Aug. Civ. Dei, 3, 25;

    the Senate frequently met in one of these, probably the first,

    Cic. Phil. 2, 8, 19; Sall. C. 46, 4; cf. also Varr. L. L. 5, § 73 Müll.; Cic. N. D. 2, 23, 61; 3, 18, 47; Liv. 9, 46, 6; 22, 33, 7; Ov. F. 2, 631; 3, 881; 6, 91; Tac. H. 3, 68 al.—
    II.
    Of persons.
    A.
    A surname of the emperor Vitellius, Suet. Vit. 15 fin.
    B.
    The name of a female slave, Dig. 40, 5, 40 init.
    III.
    The name of several towns, esp.,
    A.
    A Roman colony in the Venetian territory, now Concordia, Mel. 2, 4, 3; Plin. 3, 18, 22, § 126; Aur. Vict. Epit. 16, 5.—
    B.
    A town in Lusitania, now La Guarda, whose inhabitants are called Concordĭenses, ĭum, m., Plin. 4, 22, 35, § 118.—
    C.
    A town in Gallia Belgica, near the modern Weissenburg, Amm. 16, 12, 58 al.

    Lewis & Short latin dictionary > Concordienses

  • 16 conpositio

    compŏsĭtĭo ( conp-), ōnis, f. [compono].
    I. A.
    Prop.:

    unguentorum,

    Cic. N. D. 2, 58, 146:

    membrorum,

    id. ib. 1, 18, 47.—Fig.:

    varia sonorum,

    Cic. Tusc. 1, 18, 41:

    rerum,

    id. Off. 1, 40, 142:

    magistratuum,

    id. Leg. 3, 5, 12:

    medicamentorum,

    Sen. Ep. 8, 2:

    remediorum,

    id. Ben. 4, 28, 4.—Hence,
    2.
    Esp., concr., in medic. lang., a compound, mixture, Cels. 5, 26 fin.; 6, 6, 16; Plin. 23, 8, 77, § 149; Veg. 1, 17, 16. Thus the title of a writing of Scribonius: Compositiones medicae.—
    B.
    Trop.
    1.
    A connection, coherence, system:

    disciplinae,

    Cic. Fin. 3, 22, 74.—
    2.
    A drawing up in writing, composition:

    juris pontificalis,

    Cic. Leg. 2, 22, 55.—
    b.
    Kat exochên, a proper connection in style and position of words, arrangement, disposition:

    compositio apta,

    Cic. de Or. 3, 52, 200:

    tota servit gravitati vocum aut suavitati,

    id. Or. 54, 182; cf. id. Brut. 88, 303; Auct. Her. 4, 12, 18:

    lege Ciceronem: conpositio ejus una est, pedem servat lenta,

    Sen. Ep. 100, 7; 114, 15; in Quint. very freq.; cf. the 4th chap. of the 9th book: De compositione.—
    II.
    A laying together for preservation, a laying up of fruits, Col. 12, 26, 6; 12, 51, 1; in plur.:

    rerum auctumnalium,

    id. 12, 44, 1.—
    B.
    Trop., a peaceful union, an accommodation of a difference, an agreement, compact:

    pacis, concordiae, compositionis auctor esse non destiti,

    Cic. Phil. 2, 10, 24; id. Rosc. Am. 12, 33; Caes. ap Cic. Att. 9, 13, A, 1; Caes. B. C. 1, 26; 1, 32; 3, 15 fin.; Dig. 28, 16, 6.—
    III.
    A bringing together or matching of combatants:

    gladiatorum,

    Cic. Fam. 2, 8, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > conpositio

  • 17 Fraus

    1.
    fraus, fraudis ( gen. plur. fraudium, Cic. Off. 3, 18, 75; id. Pis. 19, 44; Dig. 9, 2, 23, § 4 al.:

    fraudum,

    Tac. A. 6, 21; Gell. 14, 2, 6; Claud. Laud. Stil. 2, 214; archaic form dat. sing. frudi, Lucr. 6, 187 Lachm.; cf. acc. frudem, id. 2, 187; acc. to Cod. Quadrat.; nom. plur. frudes, Naev. B. Pun. 1, 1), f. [perh. root dhru-, bend, injure; Sanscr. dhru-ti, deception; cf. Gr. titrôskô, wound, thrauô, break, and Lat. frustum, frustra, Corss. Ausspr. 1, 150; Curt. Gr. Etym. p. 222], a cheating, deceit, imposition, fraud (class. in sing. and plur.; syn.: dolus, fallacia, calliditas, etc.).
    I.
    Lit.:

    cum duobus modis, id est aut vi aut fraude fiat injuria, fraus quasi vulpeculae, vis leonis videtur: utrumque homini alienissimum, sed fraus odio digna majore,

    Cic. Off. 1, 13 fin.:

    nonne ab imis unguibus usque ad verticem summum ex fraude, fallaciis, mendaciis constare totus videtur?

    id. Rosc. Com. 7, 20:

    fraus fidem in parvis sibi praestruit, ut, cum operae pretium sit, cum mercede magna fallat,

    Liv. 28, 42:

    hostes sine fide tempus atque occasionem fraudis ac doli quaerunt,

    Caes. B. C. 2, 14, 1:

    fraude ac dolo aggressus est (urbem),

    Liv. 1, 53, 4:

    per summam fraudem et malitiam,

    Cic. Quint. 18, 56:

    in fraudem obsequio impelli,

    id. Lael. 24, 89:

    metuo in commune, ne quam fraudem frausus siet,

    Plaut. As. 2, 2, 20:

    fraudis, sceleris, parricidii, perjurii plenus,

    id. Rud. 3, 2, 37:

    Litavici fraude perspecta,

    Caes. B. G. 7, 40, 6:

    legi fraudem facere,

    i. e. to circumvent, evade, Plaut. Mil. 2, 2, 9; cf.: contra legem facit, qui id facit, quod lex prohibet;

    in fraudem vero legis, qui salvis verbis legis sententiam ejus circumvenit. Fraus enim legi fit, ubi, quod fieri noluit, fieri autem non vetuit, id fit, etc.,

    Dig. 1, 3, 29 and 30:

    quod emancipando filium fraudem legi fecisset,

    Liv. 7, 16 fin.:

    facio fraudem senatusconsulto,

    Cic. Att. 4, 12:

    inventum deverticulum est in fraude earum (legum), gallinaceos quoque pascendi,

    Plin. 10, 50, 71, § 140:

    si quid in fraudem creditorum factum sit,

    Dig. 42, 8, 6, § 8 al.:

    sese dedere sine fraude constituunt,

    without deception, honorably, Caes. B. C. 2, 22, 1:

    sine fraude Punicum emittere praesidium,

    Liv. 24, 47, 8 (in another sense under II. C. 2.):

    audax Iapeti genus (Prometheus) Ignem fraude malā gentibus intulit,

    Hor. C. 1, 3, 28:

    aliter enim ad sororis filios quam concordiae fraude pervenire non poterat,

    by the deceitful pretence of unanimity, Just. 24, 2:

    bestiae cibum ad fraudem suam positum aspernuntur,

    Liv. 41, 23.—In plur.:

    exagitabantur omnes ejus fraudes atque fallaciae,

    deceptions, Cic. Clu. 36, 101:

    qui fons est fraudium, maleficiorum, scelerum omnium,

    id. Off. 3, 18, 75:

    noctem peccatis et fraudibus objice nubem,

    Hor. Ep. 1, 16, 62:

    (Europe) scatentem Beluis pontum mediasque fraudes Palluit audax,

    id. C. 3, 27, 28.
    II.
    Transf.
    A.
    Concr., of persons as a term of reproach, a cheater, deceiver, a cheat (ante-class and rare):

    fur, fugitive, fraus populi, Fraudulente,

    Plaut. Ps. 1, 3, 131:

    gerro, iners, fraus, heluo, ganeo,

    Ter. Heaut. 5, 4, 10.—
    B.
    In gen., a bad action, offence, crime (class.):

    otio aptus in fraudem incidi,

    Plaut. Trin. 3, 2, 32 Brix ad loc.:

    est enim periculum, ne aut neglectis iis (rebus divinis) impia fraude, aut susceptis anili superstitione obligemur,

    Cic. Div. 1, 4 fin.:

    si C. Rabirius fraudem capitalem admisit, quod arma contra L. Saturninum tulit,

    id. Rab. Perd. 9, 26:

    scelus frausque,

    id. de Or. 1, 46, 202:

    suscepta fraus,

    id. Pis. 18 fin.:

    nocituram postmodo te natis fraudem committere,

    Hor. C. 1, 28, 31.—In plur.:

    re publica violanda fraudes inexpiabiles concipere,

    Cic. Tusc. 1, 30, 72.—
    C.
    In pass. signif., a being deceived, selfdeception, delusion, error, mistake (class.):

    is me in hanc illexit fraudem,

    Plaut. Mil. 5, 42:

    imperitos in fraudem illicis,

    Ter. And. 5, 4, 8 Ruhnk.; cf.: oculi, supercilia, frons, vultus denique totus... hic in fraudem homines impulit;

    hic eos, quibus erat ignotus, decepit, fefellit, induxit,

    Cic. Pis. 1, 1:

    nos in fraudem induimus frustraminis ipsi,

    Lucr. 4, 417:

    quemquam pellicere in fraudem,

    id. 5, 1005:

    jacere in fraudem,

    id. 4, 1206: in fraudem deducere, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 23, 4:

    in fraudem incidere,

    Cic. Att. 11, 16, 1; cf.:

    in fraudem in re publica delabi,

    id. de Or. 3, 60, 226:

    ne tibi dent in eo flammarum corpora fraudem,

    Lucr. 2, 187:

    ne tibi sit frudi, quod nos inferne videmus, etc.,

    id. 6, 187:

    quem (Euryalum) jam manus omnis Fraude loci et noctis... oppressum rapit,

    deception as to, ignorance of, Verg. A. 9, 397.—
    2.
    Injury, detriment, damage.
    (α).
    Prop., produced by deception or ignorance: aliud fraus est, aliud poena;

    fraus enim sine poena esse potest, poena sine fraude esse non potest. Poena est noxae vindicta, fraus et ipsa noxa dicitur et quasi poenae quaedam praeparatio,

    Dig. 50, 16, 131.—
    (β).
    Injury, hurt, harm, in gen. (in the best prose confined to the phrases, sine fraude and fraudi esse; v. infra):

    tuis nunc cruribus scapulisque fraudem capitalem hinc creas,

    Plaut. Mil. 2, 3, 23:

    id mihi fraudem tulit,

    Cic. Att. 7, 26, 2:

    esse alicui fraudi aut crimini,

    to tend to his injury, id. Mur. 35, 73; cf.:

    quae res nemini umquam fraudi fuit,

    id. Clu. 33, 91; id. Att. 5, 21, 12; id. Phil. 5, 12, 34; 8, 11, 33; id. Rosc. Am. 17, 49:

    latum ad populum est, ne C. Servilio fraudi esset, quod, etc.,

    Liv. 30, 19, 9 al.: sine fraude, or archaic SE (SED) FRAVDE, without injury, without damage, without risk (= sine damno, sine noxa): SI PLVS MINVSVE SECVERVNT SE FRAVDE ESTO, Fragm. XII. Tab. ap. Gell. 20, 1, 49;

    v. sine: rex respondit: QVOD SINE FRAVDE MEA POPVLIQVE ROMANI QVIRITIVM FIAT, FACIO,

    Liv. 1, 24, 5:

    ceterae multitudini diem statuit, ante quam sine fraude liceret ab armis discedere,

    Sall. C. 36, 2; cf. Liv. 26, 12, 5; Hor. C. 2, 19, 20; id. C. S. 41:

    quis deus in fraudem, quae dura potentia nostra Egit?

    Verg. A. 10, 72:

    jam nosces, ventosa ferat cui gloria fraudem,

    id. ib. 11, 708.
    2.
    Fraus, personified, a deity, Cic. N. D. 3, 17, 44. In the service of Mercury, as the god of thieves, Mart. Cap. 1, § 51.

    Lewis & Short latin dictionary > Fraus

  • 18 fraus

    1.
    fraus, fraudis ( gen. plur. fraudium, Cic. Off. 3, 18, 75; id. Pis. 19, 44; Dig. 9, 2, 23, § 4 al.:

    fraudum,

    Tac. A. 6, 21; Gell. 14, 2, 6; Claud. Laud. Stil. 2, 214; archaic form dat. sing. frudi, Lucr. 6, 187 Lachm.; cf. acc. frudem, id. 2, 187; acc. to Cod. Quadrat.; nom. plur. frudes, Naev. B. Pun. 1, 1), f. [perh. root dhru-, bend, injure; Sanscr. dhru-ti, deception; cf. Gr. titrôskô, wound, thrauô, break, and Lat. frustum, frustra, Corss. Ausspr. 1, 150; Curt. Gr. Etym. p. 222], a cheating, deceit, imposition, fraud (class. in sing. and plur.; syn.: dolus, fallacia, calliditas, etc.).
    I.
    Lit.:

    cum duobus modis, id est aut vi aut fraude fiat injuria, fraus quasi vulpeculae, vis leonis videtur: utrumque homini alienissimum, sed fraus odio digna majore,

    Cic. Off. 1, 13 fin.:

    nonne ab imis unguibus usque ad verticem summum ex fraude, fallaciis, mendaciis constare totus videtur?

    id. Rosc. Com. 7, 20:

    fraus fidem in parvis sibi praestruit, ut, cum operae pretium sit, cum mercede magna fallat,

    Liv. 28, 42:

    hostes sine fide tempus atque occasionem fraudis ac doli quaerunt,

    Caes. B. C. 2, 14, 1:

    fraude ac dolo aggressus est (urbem),

    Liv. 1, 53, 4:

    per summam fraudem et malitiam,

    Cic. Quint. 18, 56:

    in fraudem obsequio impelli,

    id. Lael. 24, 89:

    metuo in commune, ne quam fraudem frausus siet,

    Plaut. As. 2, 2, 20:

    fraudis, sceleris, parricidii, perjurii plenus,

    id. Rud. 3, 2, 37:

    Litavici fraude perspecta,

    Caes. B. G. 7, 40, 6:

    legi fraudem facere,

    i. e. to circumvent, evade, Plaut. Mil. 2, 2, 9; cf.: contra legem facit, qui id facit, quod lex prohibet;

    in fraudem vero legis, qui salvis verbis legis sententiam ejus circumvenit. Fraus enim legi fit, ubi, quod fieri noluit, fieri autem non vetuit, id fit, etc.,

    Dig. 1, 3, 29 and 30:

    quod emancipando filium fraudem legi fecisset,

    Liv. 7, 16 fin.:

    facio fraudem senatusconsulto,

    Cic. Att. 4, 12:

    inventum deverticulum est in fraude earum (legum), gallinaceos quoque pascendi,

    Plin. 10, 50, 71, § 140:

    si quid in fraudem creditorum factum sit,

    Dig. 42, 8, 6, § 8 al.:

    sese dedere sine fraude constituunt,

    without deception, honorably, Caes. B. C. 2, 22, 1:

    sine fraude Punicum emittere praesidium,

    Liv. 24, 47, 8 (in another sense under II. C. 2.):

    audax Iapeti genus (Prometheus) Ignem fraude malā gentibus intulit,

    Hor. C. 1, 3, 28:

    aliter enim ad sororis filios quam concordiae fraude pervenire non poterat,

    by the deceitful pretence of unanimity, Just. 24, 2:

    bestiae cibum ad fraudem suam positum aspernuntur,

    Liv. 41, 23.—In plur.:

    exagitabantur omnes ejus fraudes atque fallaciae,

    deceptions, Cic. Clu. 36, 101:

    qui fons est fraudium, maleficiorum, scelerum omnium,

    id. Off. 3, 18, 75:

    noctem peccatis et fraudibus objice nubem,

    Hor. Ep. 1, 16, 62:

    (Europe) scatentem Beluis pontum mediasque fraudes Palluit audax,

    id. C. 3, 27, 28.
    II.
    Transf.
    A.
    Concr., of persons as a term of reproach, a cheater, deceiver, a cheat (ante-class and rare):

    fur, fugitive, fraus populi, Fraudulente,

    Plaut. Ps. 1, 3, 131:

    gerro, iners, fraus, heluo, ganeo,

    Ter. Heaut. 5, 4, 10.—
    B.
    In gen., a bad action, offence, crime (class.):

    otio aptus in fraudem incidi,

    Plaut. Trin. 3, 2, 32 Brix ad loc.:

    est enim periculum, ne aut neglectis iis (rebus divinis) impia fraude, aut susceptis anili superstitione obligemur,

    Cic. Div. 1, 4 fin.:

    si C. Rabirius fraudem capitalem admisit, quod arma contra L. Saturninum tulit,

    id. Rab. Perd. 9, 26:

    scelus frausque,

    id. de Or. 1, 46, 202:

    suscepta fraus,

    id. Pis. 18 fin.:

    nocituram postmodo te natis fraudem committere,

    Hor. C. 1, 28, 31.—In plur.:

    re publica violanda fraudes inexpiabiles concipere,

    Cic. Tusc. 1, 30, 72.—
    C.
    In pass. signif., a being deceived, selfdeception, delusion, error, mistake (class.):

    is me in hanc illexit fraudem,

    Plaut. Mil. 5, 42:

    imperitos in fraudem illicis,

    Ter. And. 5, 4, 8 Ruhnk.; cf.: oculi, supercilia, frons, vultus denique totus... hic in fraudem homines impulit;

    hic eos, quibus erat ignotus, decepit, fefellit, induxit,

    Cic. Pis. 1, 1:

    nos in fraudem induimus frustraminis ipsi,

    Lucr. 4, 417:

    quemquam pellicere in fraudem,

    id. 5, 1005:

    jacere in fraudem,

    id. 4, 1206: in fraudem deducere, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 23, 4:

    in fraudem incidere,

    Cic. Att. 11, 16, 1; cf.:

    in fraudem in re publica delabi,

    id. de Or. 3, 60, 226:

    ne tibi dent in eo flammarum corpora fraudem,

    Lucr. 2, 187:

    ne tibi sit frudi, quod nos inferne videmus, etc.,

    id. 6, 187:

    quem (Euryalum) jam manus omnis Fraude loci et noctis... oppressum rapit,

    deception as to, ignorance of, Verg. A. 9, 397.—
    2.
    Injury, detriment, damage.
    (α).
    Prop., produced by deception or ignorance: aliud fraus est, aliud poena;

    fraus enim sine poena esse potest, poena sine fraude esse non potest. Poena est noxae vindicta, fraus et ipsa noxa dicitur et quasi poenae quaedam praeparatio,

    Dig. 50, 16, 131.—
    (β).
    Injury, hurt, harm, in gen. (in the best prose confined to the phrases, sine fraude and fraudi esse; v. infra):

    tuis nunc cruribus scapulisque fraudem capitalem hinc creas,

    Plaut. Mil. 2, 3, 23:

    id mihi fraudem tulit,

    Cic. Att. 7, 26, 2:

    esse alicui fraudi aut crimini,

    to tend to his injury, id. Mur. 35, 73; cf.:

    quae res nemini umquam fraudi fuit,

    id. Clu. 33, 91; id. Att. 5, 21, 12; id. Phil. 5, 12, 34; 8, 11, 33; id. Rosc. Am. 17, 49:

    latum ad populum est, ne C. Servilio fraudi esset, quod, etc.,

    Liv. 30, 19, 9 al.: sine fraude, or archaic SE (SED) FRAVDE, without injury, without damage, without risk (= sine damno, sine noxa): SI PLVS MINVSVE SECVERVNT SE FRAVDE ESTO, Fragm. XII. Tab. ap. Gell. 20, 1, 49;

    v. sine: rex respondit: QVOD SINE FRAVDE MEA POPVLIQVE ROMANI QVIRITIVM FIAT, FACIO,

    Liv. 1, 24, 5:

    ceterae multitudini diem statuit, ante quam sine fraude liceret ab armis discedere,

    Sall. C. 36, 2; cf. Liv. 26, 12, 5; Hor. C. 2, 19, 20; id. C. S. 41:

    quis deus in fraudem, quae dura potentia nostra Egit?

    Verg. A. 10, 72:

    jam nosces, ventosa ferat cui gloria fraudem,

    id. ib. 11, 708.
    2.
    Fraus, personified, a deity, Cic. N. D. 3, 17, 44. In the service of Mercury, as the god of thieves, Mart. Cap. 1, § 51.

    Lewis & Short latin dictionary > fraus

  • 19 frequens

    frĕquens, entis, adj. [root phrak-, phrassô, to enclose, make close; Lat. farcio, fartilis, etc.; cf. Germ. Berg, Burg], that takes place repeatedly, often, or frequently, often, frequent (class.; syn.: celeber, creber).
    I.
    Lit.
    A.
    Of persons, that is often at a place, or that often does a thing, regular, constant, repeated (syn.:

    assiduus, creber, multus): erat ille Romae frequens, in foro et in ore omnium cottidie versabatur,

    Cic. Rosc. Am. 6, 16:

    quibuscum si frequentes sunt,

    id. Off. 2, 13, 46; cf. Ter. Ad. 1, 1, 80.— Comp.:

    quod filium frequentiorem prope cum illis quam secum cernebat,

    Liv. 39, 53, 11:

    Demosthenes frequens fuit Platonis auditor,

    an assiduous hearer, Cic. Or. 4, 45:

    nos autem in hoc genere (orationis) frequentes,

    id. ib. 50, 167:

    sed in utroque frequentiores sunt poëtae,

    id. ib. 60, 202; cf.

    spectator,

    Quint. 10, 5, 19:

    conviva,

    Mart. 9, 98, 10:

    frequentem ad signa esse,

    Liv. 3, 24, 5:

    adesse senatui,

    Tac. A. 4, 55; so with dat.:

    contionibus,

    id. H. 4, 69 fin.:

    secretis,

    id. A. 4, 3:

    in ore frequens posteritatis eris,

    Ov. P. 2, 6, 34:

    frequens te audivi atque affui,

    Cic. de Or. 1, 57, 243.— Poet. with inf.:

    hic hominum casus lenire et demere fatis Jura frequens,

    Stat. Th. 7, 706.—
    B.
    Of inanim. and abstr. things, repeated, often, frequent, common, usual:

    mihi frequentem operam dedistis,

    Plaut. Cist. 1, 1, 7:

    (senectus) caret epulis exstructisque mensis et frequentibus poculis,

    Cic. de Sen. 13, 44:

    frequentiores (lactucae) in cibo,

    Plin. 20, 7, 26, § 68:

    frequentes litterae,

    Suet. Tib. 11:

    edicta,

    id. Ner. 41:

    iambus et trochaeus frequens,

    Cic. de Or. 3, 47, 182; cf.:

    (verbum igitur) cum apud alios sit etiam frequens, apud alios numquam reperiatur,

    Quint. 1, 5, 39:

    opera (= assidua),

    Plaut. Cist. 1, 1, 7; cf. Varr. L. L. 7, § 99: frequentiora latrocinia, Asin. Poll. ap. Cic. Fam. 10, 31, 1:

    familiaritas,

    Nep. Att. 19 fin.:

    honores,

    id. Phoc. 1:

    comparationis usus,

    Quint. 8, 6, 14:

    frequentior usus anulorum,

    Plin. 33, 1, 6, § 17; cf.:

    nec fuit alia gemma apud antiquos usu frequentior,

    id. 37, 7, 31, § 106:

    frequentior fama,

    Liv. 2, 32, 3: sententia, held or adopted by many, Plin. Ep. 2, 11, 6:

    frequens apud Graecos adagium,

    Gell. 1, 8, 4; cf. Quint. 8, 6, 37:

    id frequentius est, quam ut exemplis confirmandum sit,

    id. 4, 1, 75; 9, 2, 53:

    esse videatur, jam nimis frequens, octonarium incohat,

    id. 9, 4, 73.— With a subject-clause:

    erat adhuc frequens senatoribus, si quid, etc....loco sententiae promere, = usitatum,

    Tac. A. 2, 33:

    parere ergo exceptionem rei judicatae, frequens est,

    Dig. 44, 2, 6.
    II.
    Transf., of a multitude, assembled in great numbers, full, crowded, numerous:

    videt multos equites Romanos, frequentes praeterea cives atque socios,

    Cic. Verr. 1, 3, 7:

    refert etiam, qui audiant, frequentes an pauci an singuli,

    id. de Or. 3, 55, 211:

    major frequentiorque legatio,

    Liv. 5, 5, 10:

    senatus fuit frequentior quam, etc.... frequentes fuimus, omnino ad ducentos,

    Cic. Q. Fr. 2, 1, 1:

    senatus frequens convenit,

    id. Fam. 10, 12, 3; cf.:

    senatus frequens vocatu Drusi in curiam venit,

    id. de Or. 3, 1, 2; Plaut. Mil. 2, 6, 111; cf.

    also: frequentissimo senatu,

    Cic. Phil. 2, 38, 99:

    ad frequentiores consultatio dilata,

    Liv. 35, 7, 1:

    legem populi frequentis suffragiis abrogare,

    Cic. Brut. 62, 222:

    mane Germani frequentes ad eum in castra venerunt,

    in great numbers, Caes. B. G. 4, 13, 4; cf.:

    eodem conveniunt undique frequentes,

    id. ib. 7, 63, 6; id. B. C. 1, 13, 1:

    frequenti consessu,

    Suet. Aug. 44:

    convivio frequenti,

    id. Caes. 31; id. Tib. 61:

    frequenti auditorio,

    id. Claud. 41:

    equites Romani, qui frequentissimi in gradibus Concordiae steterunt,

    Cic. Phil. 7, 8, 21:

    huc postero die quam frequentissimi conveniunt,

    Caes. B. G. 4, 11, 5:

    frequens ibi hic piscis,

    Plin. 9, 59, 85, § 180: huc frequens Caementa demittit redemptor Cum famulis ( poet. for famulis frequentibus), Hor. C. 3, 1, 34.—
    B.
    Of places filled with a multitude, filled, full, crowded, populous, much frequented, well stocked (syn.: plenus, abundans).— Constr. absol., with abl., and in Tac. also [p. 780] with gen.
    (α).
    Absol.:

    frequentissimum theatrum,

    Cic. Div. 1, 28 fin.:

    sic ut nulla (praefectura) tota Italia frequentior dici possit,

    more populous, id. Planc. 8, 21:

    ei processit, ut est frequens municipium magna multitudo,

    id. Phil. 2, 41, 106:

    Numidia,

    Sall. J. 78 fin.:

    celebre et frequens emporium,

    much frequented, Liv. 38, 18, 11:

    via,

    Ov. A. A. 1, 585; cf.

    compita,

    Hor. S. 2, 3, 26:

    ludi,

    id. Carm. Sec. 22; cf.

    pompa,

    Ov. A. A. 1, 147.—
    (β).
    With abl. (since the Aug. per.):

    cum situm moeniaque et frequentem tectis urbem vidissent,

    Liv. 1, 9, 9:

    loca aedificiis,

    id. 31, 23, 5:

    Aegyptus multis (urbibus),

    Plin. 5, 9, 11, § 60:

    terra colubris,

    Ov. M. 4, 620:

    Sinuessa niveis columbis,

    id. ib. 15, 715:

    silva trabibus,

    id. ib. 8, 328; cf.:

    locus piceis ilicibusque,

    id. H. 16, 54:

    nemus agrestium pavonum multitudine frequens,

    Curt. 9, 2, 13:

    Nilus feris et beluis,

    Plin. 5, 9, 10, § 53:

    amnis vorticibus,

    Ov. M. 9, 106:

    vivarium piscibus,

    Col. 8, 16, 4:

    pharetra telis Lernaeis,

    Sen. Herc. Fur. 1233.— Comp.:

    utra pars frequentior vicis esset,

    Liv. 35, 11, 5.—
    * (γ).
    With gen.:

    quod talis silvae frequens fecundusque erat (mons),

    Tac. A. 4, 65.—Hence, adv.: frĕ-quenter.
    1.
    (Acc. to I.) Often, frequently (not freq. till after the Aug. per.):

    ut frequenter et assidue consequamur artis rationem studio et exercitatione,

    Auct. Her. 4, 56, 69:

    ad aliquem frequenter ventitare,

    Cic. Rep. 1, 9 (Moser, frequentes); cf.:

    gratior (erat) Alexandro frequenter in officinam ventitanti,

    Plin. 35, 10, 36, § 85:

    praecipue quidem apud Ciceronem, frequenter tamen apud Asinium,

    Quint. 1, 8, 11:

    frequenter in his etiam conjecturae locus est, nonnumquam tractatur aliqua finitio: aliquando etiam legales possunt incidere tractatus,

    id. 3, 8, 4:

    habet usum talis allegoriae frequenter oratio, sed raro totius,

    id. 8, 6, 47:

    continuo aut certe nimium frequenter,

    id. 9, 1, 11;

    opp. semper,

    id. 12, 1, 3; v. infra.— Comp.:

    quod et M. Cicero scripto ad Brutum libro frequentius testatur,

    Quint. 1, 10, 4:

    haec ad conjecturam frequentius pertinent, sed interim ad jus quoque,

    id. 5, 10, 38:

    ne plebs frumentationum causa frequentius a negotiis avocaretur,

    Suet. Aug. 40:

    non alias missi cecidere frequentius ignes,

    Ov. F. 3, 287.— Sup.:

    translatione frequentissime sermo omnis utitur,

    Cic. Or. 24, 81:

    non semper, etiamsi frequentissime, tuenda veritas erit,

    Quint. 2, 17, 36; Suet. Aug. 43.—
    2.
    (Acc. to II.) Numerously, in great numbers, by many (very rare):

    huic frequenter interceditur,

    Cic. Att. 1, 19, 5:

    Romam inde frequenter migratum est,

    Liv. 1, 11, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > frequens

  • 20 includo

    in-clūdo, si, sum, 3, v. a. [claudo], to shut up, shut in, confine, enclose, imprison, keep in (class.).—Constr. with in and abl., in and acc., rarely with the simple abl., dat., or absol.
    I.
    Lit.
    (α).
    With in and abl.:

    habemus senatusconsultum inclusum in tabulis, tamquam in vagina reconditum,

    Cic. Cat. 1, 2, 4:

    armatos in cella Concordiae,

    id. Phil. 3, 12, 31:

    in uno cubiculo,

    id. Verr. 2, 2, 53, § 133:

    in curia,

    id. Att. 6, 1, 6; 6, 2, 8:

    omne animal in mundo intus,

    id. Univ. 10:

    dum sumus inclusi in his compagibus corporis,

    id. de Sen. 21, 77:

    consule in carcere incluso,

    id. Att. 2, 1, 8; cf.:

    avis inclusa in cavea,

    id. Div. 2, 35, 73; cf.:

    (Animus) inclusus in corpore,

    id. Rep. 6, 26:

    veriti, ne includerentur vento in hostium orā,

    weather-bound on the coast, Liv. 37, 24, 9.—
    (β).
    With in and acc.:

    aliquem in custodias,

    Cic. Verr. 2, 5, 55, § 144:

    aliquem in carcerem,

    Liv. 38, 59 fin.
    (γ).
    With the simple abl.:

    inclusi parietibus,

    Cic. Rep. 3, 9; cf.:

    aliquem carcere,

    Liv. 38, 60, 6:

    vim terrae cavernis,

    Cic. Div. 1, 36, 79; id. de Sen. 15, 51:

    inclusus caveā,

    Ov. Ib. 521:

    minora castra inclusa majoribus,

    Caes. B. C. 3, 66, 5; cf. id. ib. 3, 67 fin.:

    grandes zmaragdos auro,

    i. e. to set, Lucr. 4, 1127; cf.:

    suras auro,

    to sheathe, Verg. A. 11, 488; 12, 430:

    inclusus carcere nassae,

    caught, Juv. 12, 123.—
    (δ).
    With dat.:

    corpora furtim Includunt caeco lateri,

    Verg. A. 2, 19:

    publicae custodiae aliquem,

    Val. Max. 4, 6, ext. 3.—
    (ε).
    Absol., or with acc.:

    inclusum atque abditum latere in occulto,

    Cic. Rab. Perd. 7, 21:

    fila numerata porri,

    Juv. 14, 133:

    intrat positas inclusa per aequora moles,

    id. 12, 75:

    pars Heracleae incluserunt sese,

    Liv. 36, 17, 9;

    for which: Aetolorum utraeque manus Heracleam sese incluserunt,

    id. 36, 16, 5:

    si quis alienum hominem aut pecudem incluserit et fame necaverit,

    Gai. Inst. 3, 219.— Poet.:

    huc aliena ex arbore germen Includunt,

    ingraft, Verg. G. 2, 76. —
    B.
    Transf.
    1.
    To obstruct, hinder, stop up (rare, and mostly post-Aug.):

    dolor includit vocem,

    Cic. Rab. Post. 17, 48:

    consuli primo tam novae rei admiratio incluserat vocem,

    Liv. 2, 2, 8:

    spiritum,

    id. 21, 58, 4; Plin. 11, 37, 84, § 209:

    lacrimas (dolor),

    Stat. Th. 12, 318:

    os alicui insertā spongiā, Sen. de Ira, 3, 10: post inclusum volatum,

    Pall. 1, 26, 1; cf. 7, 5, 4.—
    2.
    To bound, limit:

    Asiam in duas partes Agrippa divisit: unam inclusit ab oriente Phrygia... alteram determinavit ab oriente Armenia minore, etc.,

    Plin. 5, 27, 28, § 102. —
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to include, enclose, insert in any thing.
    (α).
    With in and abl.:

    qua de re agitur illud, quod multis locis in jurisconsultorum includitur formulis,

    Cic. Brut. 79, 275:

    similem sui speciem in clipeo Minervae,

    id. Tusc. 1, 15, 34:

    animorum salus inclusa in ipsa est,

    id. ib. 4, 27, 58.—
    (β).
    With in and acc.:

    in hujus me tu consilii societatem tamquam in equum Trojanum cum principibus includis?

    Cic. Phil. 2, 13, 32:

    quam (opinationem) in omnes definitiones superiores inclusimus,

    id. Tusc. 4, 7, 15; id. Att. 13, 19, 3:

    eos in eam formam,

    id. Or. 5, 19: [p. 924] orationem in epistulam, id. Att. 1, 16, 10; id. Q. Fr. 1, 7, 24.—
    (γ).
    With abl. (freq. in Liv.):

    illa quae mihi sunt inclusa medullis,

    Cic. Att. 15, 4, 3; cf. Liv. 36, 17, 11; 6, 8, 9:

    oratio libro inclusa,

    id. 45, 25, 3:

    verba versu includere,

    Cic. de Or. 3, 48, 184:

    si aperias haec, quae verbo uno inclusa erant,

    Quint. 8, 3, 68; 12, 10, 66:

    antiquo me includere ludo quaeris,

    Hor. Ep. 1, 1, 3.—
    (δ).
    With dat.: topothesian quam postulas, includam orationi meae, Cic. Att. 1, 13, 5; cf. Liv. 45, 25, 3:

    quas aureae armillae inclusas gestavit,

    Suet. Ner. 6 fin.:

    portae,

    Val. Max. 5, 6, 3.—
    (ε).
    With adv. of place:

    intus inclusum periculum est,

    Cic. Cat. 2, 5, 11.—
    B.
    In partic.
    1.
    Of time, to close, finish, end ( poet. and in post-Aug. prose):

    sic nobis, qui nunc magnum spiramus amantes, Forsitan includet crastina fata dies,

    Prop. 2, 15 (3, 7), 54; cf. Sil. 13, 686:

    tempora quae semel Notis condita fastis Inclusit (= consignavit), volucris dies,

    Hor. C. 4, 13, 16; so,

    hujus actionem (vespera),

    Plin. Ep. 2, 11, 18:

    mellationem idibus Nov. fere,

    Plin. 11, 16, 15, § 42:

    omnes potiones aqua frigida,

    Cels. 1, 8 fin.
    2.
    To restrain, control:

    adversus imperatorem, nullis neque temporis nec juris inclusum angustiis,

    Liv. 24, 8, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > includo

См. также в других словарях:

  • CONCORDIAE Regio — pars terrae Australis in ultima parte Oceani Indici, a Batavis inventoribus, A. C. 1618. sic dicta. Qui tamen in regionem ipsam non penetrârunt, orâ tantum littorali lustratâ …   Hofmann J. Lexicon universale

  • CONCORDIAE Saltus — CONCORDIAE Saltus, Burgus in Ducatu Bituricensi, arce munitus. Vulgo Concressault. Metel …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Sinus Concordiae — Sinus Concordiae, aufgenommen von der Raumsonde Clementine. Sinus Concordiae (lat. für Bucht der Eintracht) ist ein kleines buchtartiges Mondmeer am Mare Tranquillitatis auf dem Erdmond. Der Name wurde von der Internationalen Astronomischen Union …   Deutsch Wikipedia

  • Turres Concordiae — (ital.: Torri della Concordia) ist ein Titularbistum der römisch katholischen Kirche. Das Bistum Turres Concordiae war in Numidien angesiedelt, einer historischen Landschaft in Nordafrika, die weite Teile der heutigen Staaten Tunesien und… …   Deutsch Wikipedia

  • Sinus Concordiae — Infobox Lunar mare name=Sinus Concordiae caption= latitude=10.8 N or S=N longitude=43.2 E or W=E diameter=142 km eponym=Bay of HarmonySinus Concordiae (latin for Bay of Harmony ) is a bay ( sinus ) on the Moon that lies along the eastern edge of… …   Wikipedia

  • Titularbistum Turres Concordiae — Turres Concordiae (ital.: Torri della Concordia) ist ein Titularbistum der römisch katholischen Kirche. Das Bistum Turres Concordiae war in Numidien angesiedelt, einer historischen Landschaft in Nordafrika, die weite Teile der heutigen Staaten… …   Deutsch Wikipedia

  • TERRA Concordiae — t landt van Endracht Batavis, pais de Concorde Gallis, pars est terrae Australis et novae Hollandiae. Vide Concordiae regio …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Formula Concordiae — Die Konkordienformel (lat. formula concordiae, Eintrachtsformel, auch das Bergische Buch) ist die letzte symbolische Schrift der lutherischen Kirche. Sie entstand 1577 auf Veranlassung des Kurfürsten August von Sachsen. Die Konkordienformel… …   Deutsch Wikipedia

  • Formula concordiae — Formula concordiae, s. symbolische Bücher …   Herders Conversations-Lexikon

  • CONCORD — Concordiae …   Abbreviations in Latin Inscriptions

  • CONCORDI — Concordiae …   Abbreviations in Latin Inscriptions

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»